Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2010

Τράπεζες και καταχρηστικές πρακτικές

Συνήθης τραπεζική εργασία αποτελεί στις μέρες μας η λεγόμενη σύμβαση ανοίγματος πίστωσης, δηλαδή μια σύμβαση μεταξύ της τράπεζας και μιας επιχείρησης , όπου η τράπεζα αναλαμβάνει την υποχρέωση να παράσχει πίστωση σε όποιο χρόνο και σε όποια μορφή (δανειο, εγγυητική επιστολή, προεξόφληση αξιογράφων κλπ) ζητήσει η επιχείρηση, η επιχείρηση από την αλλη αναλαμβάνει την υπόχρεωση να καταβάλει μια προμήθεια στην τράπεζα, επειδή υποτίθεται ότι όποτε και αν της ζητηθεί θα είναι έτοιμη , ασχέτως αν χρησιμοποίησε την πιστωτική δυνατότητα ή όχι (προμήθεια ετοιμοτητας, stanby premium). Στη σύμβαση ανοίγματος πίστωσης, συμφωνούνται και όλοι οι όροι δανειοδότησης/πίστωσης (επιτόκια κλπ) αλλά και ένα ανώτατο πιστοδοτικό όριο (πλαφόν) του οποίου το ύψος εξαρτάται από την αξιολόγηση της φερεγγυότητας ή πιστοληπτικής ικανότητας της επιχείρησης. Επειδή ακριβώς σ' αυτή τη σύμβαση περιλαμβάνονται όλοι οι γενικοί κανόνες που θα ισχύσουν σε όλες τις μελλοντικές επιμέρους συναλλαγές μεταξύ τράπεζας και επιχείρησης ονομάζεται σύμβαση πλαίσιο/ κανονιστική σύμβαση (Rahmenvertrag/Normvertrag).Για την τήρηση-εξυπηρέτηση αυτής της συμβάσεως ανοίγεται και ένας "αλληλόχρεος" λογαριασμός, όπου κάθε μέρος καταχωρεί τις απαιτήσεις του, δηλαδή η επιχείρηση τα ποσά που ζητάει ως πίστωση και η τράπεζα την προμήθεια ετοιμότητας αλλα και τις οφειλόμενες δόσεις από ήδη καταρτισθείσες πιστώσεις (πχ. από κάποιο δάνειο).
Τι σημαίνει αλληλόχρεος ; Ήδη από τα χρόνια της Αναγέννησης και ιδίως επι κυριαρχίας στο εμπόριο της Βενετίας ακολοθούταν η εξής πρακτική : στα πλαίσια αμφιμερώς εμπορικών συμβάσεων, δηλαδή και οι δύο συμβαλλόμενοι ήταν έμποροι, όπου υπήρχε η δυνατότητα αποστολών και από τις δύο μεριές, δηλαδή ο Α αγόραζε από το Β παπούτσια και ο Β από τον Α κάλτσες συμφωνούσαν για λόγους ασφαλείας αλλά και ευκολίας, να μη πληρώνουν με την εκπλήρωση των συμβάσεων αλλά να γράφονται τα χρωστούμενα του Α προς το Β και αντίστροφα σε ένα λογαριασμο, ο οποίος κατά τακτά χρονικά διαστήματα θα "έκλεινε", δηλαδή θα αθροίζονταν τα χρωστούμενα του Α προς τον Β από τη μία πλευρά και του Β προς τον Α από την άλλη και θα αποσβήνονταν οι οφειλές στο μέτρο του δυνατού δια συμψηφισμού ότι υπόλοιπο περίσσευε θα το πλήρωνε ο αντίστοιχος οφειλέτης. Πχ ο Α χρωστάει 1000 στον Β για τις παπούτσια, και Β χρωστάει 800 στον Α για τις κάλτσες. Άρα μένει ένα υπόλοιπο (κατάλοιπο) 200 το οποίο είναι χρεωστικό για τον Α (δηλαδη το χρωστάει, ειναι οφειλέτης) και πιστωτικό για το Β (δηλαδη είναι ο δανειστής αυτού του ποσού , του το χρωστούν). Ο αλληλόχρεος δηλαδή λειτουργεί ως "χωνευτήρι απαιτήσεων", δηλαδή εν προκειμένω, ο Β μπορεί να ζητήσει μόνο τα 200 και τίποτα άλλο.
Γίνεται δεκτο χωρίς ιδιαίτερη επιχειρηματολογία ότι ο λογαριασμός που τηρείται προς εξυπηρετηση του ανοίγματος πίστωσης συνιστά αλληλόχρεο λογαριασμό. Βέβαια, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι το αναγκαίο στοιχείο του αλληλόχρεου λογαριασμού ήτοι η αμοιβαιότητα οφειλών/απαιτήσεων εν προκειμένω απουσιάζει, καθώς δεν υπάρχει ούτε καν η αφηρημένη δυνατότητα το κατάλοιπο να είναι χρεωστικό για την τράπεζα κατά το κλείσιμο του αλληλόχρεου λογαριασμού. Επίσης, απουσιάζει το στοιχείο των εκατέρωθεν αποστολών πραγμάτων/υπηρεσιών αφού πρόκειται για απλές αποστολές χρημάτων που από την πλευρά του πιστούχου γίνονται προς αποπληρωμή της πίστωσης του.
Συνέπεια του χαρακτηρισμού του λογαριασμού αυτού ως αλληλόχρεου είναι η δυνατότητα μονομερούς χώρις προηγούμενη συμφωνία ανατοκισμού του καταλοίπου (δηλαδή κεφαλαιοποίηση των τόκων/τόκοι επί τοκων/πανωτόκια) λόγω του άρθρου 112 Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα. Αντίθετα αν ο λογαριασμός αυτός δεν θεωρηθεί αλληλόχρεος ανατοκισμός επιτρέπεται μόνο κατόπιν προγενέστερης του κλεισίματος του λογαριασμού συμφωνίας, η οποία σίγουρα θα συμπεριλαμβάνεται ως Γενικός Όρος των Συναλλαγών αλλά θα υπάγεται στον αποτελεσματικό έλεγχο καταχρηστικότητας του Ν. 2251/1994 με την εφαρμογή του οποίου έχουν πλέον εξοικειωθεί τα ελληνικά Δικαστήρια.
Δυστυχώς -εξ όσων τουλάχιστον γνωρίζω- μόνο ο Λ. Γεωργακόπουλος (Νομική Αθηνών) και ο Σ. Ψυχομάνης (Νομική Θεσσαλονίκης) έχουν επισημάνει την συγκεκριμένη στρέβλωση χωρίς ακόμα οι επισημάνσεις τους να έχουν οδηγήσει σε κάποιο νομολογιακό αντίκρυσμα, καθώς η νομολογία παγίως αποδέχεται τους λογαριασμούς αυτούς ως αλληλόχρεος.

Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010

Χρηματοπιστωτικές συμβάσεις ή αλλιως παιγνιο...

Αποτελεί κοινό τόπο οτι τα μέτρα που επιβάλλονται από τους πιστωτές μας μέσω του ΔΝΤ, αποσκοπούν να ανακτήσει η Χώρα τη χαμένη εμπιστοσύνη των πιστωτών. Ποιοι όμως ειναι αυτοί οι πιστωτές; Οι ομολογιούχοι δανειστές, αυτοί δηλαδή που αγόρασαν ομόλογα ελληνικού Δημοσίου, αγόρασαν δηλαδή το ελληνικό χρέος, αποτελούν τη πρώτη ομάδα πιστωτών. Μια άλλη εξίσου σημαντική κατηγορία αποτελούν τα αντισυμβαλλόμενα μέρη του ελληνικού Κράτους σε συμβάσεις Swaps, Forwards, Futures, Options. Όλοι αυτοι κατηγορήθηκαν από την ιθαγενή ιντελλιγκένσια ως κερδοσκόποι, και επακολουθως δεν ειμαστε υποχρεωμένοι να τους πληρώσουμε. Η στάση πληρωμών στο Εκουαδόρ (βλ. εδω ) ήταν μια εξέλιξη που τόνωσε αυτή την επιχειρηματολογία Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι κάθε σύμβαση αποσκοπεί στο κέρδος των μερών, αλλιώς γιατί να καταρτίσει κάποιος μια σύμβαση αν δεν προσδωκά ώφελος ; Επομένως , η προσδοκία κέρδους από μια σύμβαση δεν σημαίνει ότι καταλύεται η αρχή του pacta sund servanda ανευ ετέρου. Οι εξωχρηματιστηριακές αυτές συμβάσεις, ή οπώς αλλιώς λέγονται οι συμβάσεις του ''εμπορίου του χρήματος'' συνάπτονται για τρεις κυρίως λόγους : α) είτε για κερδοσκοπικούς καθαρά λόγους, οπότε πλέον μιλάει κανείς για τους speculators,speculation κλπ είτε β) ως συμβασεις εξισορροπητικης κερδοσκοπιας (arbitrage) είτε γ) ως συμβάσεις αντιστάθμισης κινδύνων, εξισορόπησης ισολογισμών, άλλωστε συχνά αναφέρονται αυτές οι συμβάσεις ως εργάλεια επεξεργασίας και διαμόρφωσης των στοιχείων του παθητικού και ενεργητικού ενός ισολογισμού. Με αυτόν τον τρόπο άλλωστε και η Ελλάδα κατόρθωσε να παρουσιάσει ισολογισμούς που θα τις επέτρεπαν να γίνει μέλος της Ευρωζώνης. Φυσικά η Ελλάδα δεν μπορούσε από μόνη της να καταρτίσει τέτοιες συμβάσεις ούτε είχε τη σχετική τεχνογνωσία και έτσι απευθύνθηκε στη Goldman Sachs, ένα χρηματοπιστώτικο ίδρυμα, ώστε να διαμεσολαβήσει στη σύναψη των σχετικών Swaps που θα επέτρεπαν στον ελληνικό ισολογισμό να κρύψει τις αδυναμίες του. Αυτή η πρακτική δεν είναι παράνομη, κινείται όπως λέγεται στη λεγόμενη φαιά ζώνη μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας, (θυμίζοντας τη διάκριση σε φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή). Αυτές λοιπόν οι συμβάσεις Swaps, μαζί με τις συμβάσεις Forwards, Futures και Options αποτελούν τις τέσσερις σημαντικότερες μορφές σε εξωχρηματιστηριακό επίπεδο των συμβάσεων διαφοράς (Differenzgeschaft), δηλαδή των συμβάσεων εκείνων , των οποίων η πραγματική εκπλήρωση των συμβατικώς καθορισμένων παροχών, που συνιστούν συνήθως εμπορεύματα, αξιόγραφα, χρηματοοικονομικά προιόντα, αποκλείεται ήδη από την κατάρτιση, αλλά στη συμβατικώς καθοριζόμενη μέρα εκλήρωσης πληρωτέα είναι μόνο η διαφορά μεταξύ της συμφωνημένης τιμής και της πραγματικής τιμής από το χαμένο στο κερδισμένο μέρος. Για αυτές τις συμβάσεις γεννάται το θέμα κατά πόσο δημιουργούν δικαστικώς επιδιώξιμη υποχρέωση ή απλώς μια ατελής/φυσική ενοχή. Με απλά λόγια γεννάται το θέμα αν αρνηθεί η Ελλάδα να πληρώσει το χρέος της από τέτοιου είδους συμβάσεις μπορούν να τα ζητήσουν οι δανειστές της δικαστικώς ;
Ο γερμανικός αστικός κώδικας (BGB- Bürgeliches Gesetz Buch), τον οποίο έχει ως πρότυπο ο ελληνικός, περιείχε το 1896 μια ρύθμιση στο άρθρο 762 ότι οι υποχρεώσεις που δημιουργούνται από συμβάσεις διαφοράς δεν είναι δικαστικώς επιδιώξιμες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1897 η Ελλάδα για πολλοστή φορά τίθεται σε καθεστώς Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης και στο ΔΝΤ της τότε εποχής. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα απέκτησε Αστικό Κώδικα μόλις το 1940. Η σύγχρονη μορφή του BGB στο άρθρο 762 ορίζει ότι από παίγνιο και στοίχημα δεν γεννάται απαίτηση, ότι όμως καταβλήθηκε εκούσια από τον οφειλέτη μιας τέτοιας υποχρέωσης δεν αναζητάται. Το ίδιο προβλέπει και ο ελληνικός ΑΚ στο 844 και 845. Βέβαια, η γερμανική νομολογία αλλά και θεωρία προχώρησε σε μια διάκριση των συμβάσεων διαφοράς με βάση το σκοπό κατάρτισης τους. Διέκρινε έτσι σε κερδοσκοπικές συμβάσεις διαφοράς, τις οποίες θεώρησε ότι δημιουργούν μη δικαστικώς επιδιώξιμες απαιτήσεις και σε εξασφαλιστικές συμβάσεις διαφοράς, οι οποίες δημιουργούν υποχρεώσεις δικαστικώς εξαναγκαστές. Το ζήτημα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο διότι ο γερμανικός νόμος των εμπορικών αξιογράφων WpHG διευκρινίζει ότι εφόσον μια σύμβαση εμπίπτει στη κανονιστική του εμβέλεια τότε είναι δικαστικώς επιδιώξιμη ανεξάρτητα αν είναι σύμβαση διαφοράς. Αντίστοιχες ρυθμίσεις συναντώνται και στο αγγλοσαξωνικό Δίκαιο, εκεί η νομολογία για να διακρίνει αν μια σύμβαση δημιουργεί ή όχι δικαστικώς επιδίωξιμη αξίωση καταφεύγει στο ασαφές, προβληματικό, δυσχερώς προσδιορίσιμο κριτήριο της ύπαρξης ή μη κερδοσκοπίας. Τέλος, δεν μπορεί να λησμονηθεί ότι η συναλλακτική παγκοσμιοποίηση υπερτερεί κατά πολύ της νομικής ''παγκοσμιοποίησης'' ή αλλιώς η ανυπαρξία ομοιόμορφου δικαίου σε τέτοια ζήτήματα εγείρει σοβαρότατα προβλήματα σε επίπεδο ιδιωτικού διεθνούς Δικαίου και ιδίως σε επίπεδο εφαρμοστέου Δικαίου.
Με απλά λόγια, ο Νόμος ορίζει ότι αν κάποιος έχει να λαμβάνει από κάποιον χρήματα λόγω παιγνιου ή στοιχηματος (χαρτιά, ιππόδρομος, καζινο κλπ) δεν μπορεί να τα διεκδικήσει δικαστικώς. Το θέμα είναι πως είναι δυνατόν να μην θεωρείται ως τετοια μια σύμβαση Forward, δηλαδή μια συμφωνία μεταξύ δύο συμβαλλομένων να πουλήσουν ενα χρηματοπιστωτικό προϊον σε μια ορισμενη μελλοντικη ημερομηνια κια σε καθορισμένη τιμη. Πχ ο Α συμφωνεί να πουλήσει εναντι 120Ε στις 12.12.2011 ενα ομολογο που έχει αξία στις12.12.2010 100Ε. Η αξία που θα εχει στις 12.12.2011 είναι ουσιαστικά μια πρόβλεψη, ενα τυχαιο γεγονος, ενα πονταρισμα. Ακριβως, για αυτο το λογο τοσο στη Γερμανια όσο και στην Αγγλια εχουν ψηφιστει ειδικοί νομοι οι οποιοι εξαιρούν τις συμβασεις σε χρηματοπιστωτικα παραγωγα απο τη ρύθμιση των τυχηρων συμβασεων παιγνιου και στοιχηματος, οριζοντας οτι οι συμβασεις στα λεγομενα Derivatives δημιουργούν πλήρεις/τελειες ενοχές, δηλαδη οι υποχρεωσεις των μερων ειναι δικαστικως επιδιωξιμες, εκτος και αν αποδειχθει οτι καταρτιστηκαν για καταχρηστικη κερδοσκοπια ή για ψυχαγωγια (;)
Η ευκολη λυση ειναι να πει κανεις "δεν πληρωνω", σιγουρα ομως αν ρωτησει κανεις καποιον οφειλετη χρηματων απο στοιχηματα, χαρτια κλπ το τελευταιο που φοβαται ειναι το δικαστηριο. Σε επιπεδο κρατων, το ρολο του μπραβου υποδυονται οι οικοι αξιολογησης της πιστοληπτικης ικανοτητας των κρατων...

Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010

Μαζι τα φαγαμε ;

Τα λεφτα τα φαγαμε μαζι.Σας διορισαμε κλπ δηλωσε ο Θ. Παγκαλος ( βλ. εδω ) . Οπως ηταν φυσικο , ολοι αντεδρασαν χαρακτηριζοντας ως νεο - γκεμπελς το Παγκαλο και οτι ΜΟΝΟ οι πολιτικοι φταινε κλπ.
Ερωτηση πρωτη : το ΠΑΣΟΚ μονο του αποφασισε να κυβερνησει ή αναδειχθηκε με εκλογες ; Η ψηφος δεν συνεπαγεται ευθυνη ;
Ερωτηση δευτερη : Ποιος πραγματικα πιστεψε το '' λεφτα υπαρχουν '' ; Πρωτη φορα λενε ψεμματα οι πολιτικοι στους πολιτες ; Ή καλυτερα ποτε ειπαν αληθεια ; ΄Η ακομα καλυτερα ποσοι απο το εκλογικο σωμα μπορουν να ακουσουν και να διαχειριστουν την αληθεια και να κανουν την αυτοκριτικη τους; Ποσοι ειναι οντως πολιτες και οχι οπαδοι ενος κομματος ή κομματοσκυλα ; Οταν ο Ανδρεας Παπανδρεου ελεγε ''ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ιδιο συνδικατο '' και '' θα σας βγαλω απο την ΕΟΚ'' , -πραγμα που ευτυχως δεν εγινε- δεν αρκουσε για να αντιληφθουμε το μεγεθος του λαϊκισμου των πολιτικων ;
Στην Ελλαδα των 750.000 δημοσιων υπαλληλων οσοι και αν διοριστικαν με ''βυσμα'' παλι δεν αρκουν για το ''ολοι'' του κ. Παγκαλου. Απλα στην Ελλαδα ο καθενας ''κλεβει'' οσο μπορει. Αλλοι μπορουν 100 αλλοι μονο 1. Και οι δυο ομως ειναι καταρχην ΕΝΟΧΟΙ, προφανεστατα ομως σε διαφορεικο βαθμο. Στην Ελλαδα ο κοσμος θελει να πιστευει οτι οι πολιτικοι του αποτελουν καποιο φροϋδικο υπερεγω και οτι ο ιδιος αποτελει ενα φυσει απροσεκτο και επιφανειακο παρατηρητη που χρηζει κηδεμονιας και απολαμβανει το ανευθυνο, οχι επειδη φροντιζει για αυτο ''η προπαγανδα του κεφαλαιου και η μικροαστικη αντιληψη'' ή '' τα σκοτεινα κεντρα των Σιωνιστων και της Λεσχης Μπιλντεμπεργκ'' αλλα επειδη ειναι η αντιληψη που βολευει ωστε οτι και αν γινει να ευθυνονται παντα οι αλλοι και ποτε αυτος. Αμοιρος ευθυνων εκ προιομιου , λοιπον , ανεξοδα κατηγορει και πολλες φορες να κατασυκοφαντει με την ακλονητη πεποιθηση οτι αυτος δεν εχει φταιξει σε τιποτα.
Την ιδια περιπου απαντηση για το '' τις πταιει ; '' ειχε δωσει και ο Γ. Αγγελακας σε μια συνεντευξη του, ( βλ εδω ) αλλα οι αντιδρασεις απο αυτους που κατηγορουν τωρα το Παγκαλο ηταν του στυλ '' πες τα ρε Γιαννη '' κλπ...
Συγκεκριμενα :
'' ερ. : ο απλως κοσμος δεν φταιει ;
απ. : πως δεν φταιει ! Το ψαρι βρωμουσε απο το κεφαλι και απο την ουρα. Ο κοσμος εκλεβε απο την Εφορια και οι μεγαλοι απο τα Ταμεια. Υπηρχε μια σιωπη συννενοχης. Οποτε εσκαγε κανα σκανδαλο και ο κοσμος αγριευε του πετουσαν ενα κοκκαλο να ηρεμησει μια αυξησουλα, κανα επιδοματακι, να παει να τα φαει στα σκυλαδικα ή στα υπερσοου της Πρωτοψαλτη και του Νταλαρα , παρεα με τους Αστερες του ΠΑΣΟΚ. Και για οσους εμεναν σπιτι υπηρχε το ΜΠΡΑΒΟ ΡΟΥΛΑ.''
'' Αν θες να αλλαξεις το κοσμο , αλλαξε το σπιτι σου '' ελεγαν οι Κινεζοι πολυ πριν αποφασισουν να αγορασουν ελληνικα ομολογα...

Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2010

Το Medal of Honor και η ελευθερια στο gaming

Στις ΗΠΑ και στην Μεγ. Βρετανια απαγορευτηκε η πωληση του ηλεκτρονικου παιχνιδιου medal of honor σε στρατιωτικες βασεις με το προσχημα οτι οι Αμερικανοι και οι Βρετανοι στρατιωτες θα υποδυονται Ταλιμπαν και θα σκοτωνουν τον... εαυτο τους οταν παιζουν δυο μαζι ! (βλ. εδω ) . Μαλιστα, ο Υπ. Αμυνας της Βρετανιας απεκαλεσε το παιχνιδι ''εξοργιστικο κια αηδιαστικο''. Φοβουνται δηλαδη μη μπερδευτουν οι στρατιωτες και νομισουν οτι ειναι Ταλιμπαν και αρχισουν να σκοτωνουν -στη πραγματικοτητα αυτη τη φορα- Αμερικανους...

Αποδεικνυεται για αλλη μια φορα πως αντιλαμβανονται οι ανθρωποι που θελουν να φερουν δημοκρατια στο κοσμο , τα θεμελιωδη δικαιωματα και ελευθεριες των ανθρωπων. Οσο σε ταινιες και παιχνιδια σκοτωνονται κακοι Ρωσοι, Αφγανοι, Ιρανοι κλπ δεν υπαρχει κανενα προβλημα και οταν αντιδρουν οι αντιστοιχες Χωρες, οι ΗΠΑ ,ως χωρα παραγωγης για να διαφυλαξει τις βιομηχανιες της και να προασπισει την δημοσια εικονα της και την προπαγανδα για τους καλους Αμερικανους που μαχονται για την ελευθερια με τον ηρωικο τους Προεδρο , επικαλουνται τις ελευθεριες και κατηγορουν αυτες τις Χωρες ως δικτατορικες. Βεβαια, ξεχασαν να υπολογισουν οτι το κερδος δεν εχει ουτε σημαια ουτε προεδρο...

Προσωπικα, νομιζω οτι η αντιδραση των ΗΠΑ οφειλεται στο γεγονος οτι μεχρι τωρα αυτου του ειδους τα πολιτιστικα αγαθα ( παιχνιδια , ταινιες ) αποτελουσαν τα πιο αποτελεσματικα οπλα τους για να διαμορφωνουν συνειδησεις, στερεοτυπα ( ''Γαμος αλα ελληνικα''), ακομα και αντιληψεις για ιστορικα γεγονοτα ( βλ. ''Ζηνα'', ''300'' , ''Τροια'' κλπ) .και γνωριζουν πολυ καλα τη δυναμη και την επιρροη που μπορουν να ασκησουν. Αλλωστε, απο πολυ νωρις ειχαν αντιληφθει τη σημασια των πολιτιστικων αγαθων και πως μπορουν να ''αποικιοκρατησουν το υποσυνειδητο ενος Λαου ''(Π. Δαγτογλου ) χωρις να χυθει ουτε μια σταγονα αιμα χωρις να χρειαστει ουτε ενας στρατιωτης. Να κατορθωσουν να μπουν ως κατακτητες και οι κατακτημενοι να ζητωκραυγαζουν και να χειροκροτουν...

Η ανατομια του τηλεοπτικου, θεατρικου Λογου και mutatis mutandis του Λογου των video-games εχει μελετηθει απο πολυ παλια στις ΗΠΑ. Προεξεχουσες μορφες αυτου του ειδους της ερευνας αποτελουσαν ανθρωποι οπως ο Μ.Μπρεχτ , ο John Fiske, MacCabe, ο Bourdieu, o R. Gerbner και ο Ε. Berne . Οι μελετες τους για τη τεραστια δυναμη επιρροης που εχει η τηλεοραση ξεκινησε ηδη απο το '60 και κορυφωθηκε τη δεκαετια του '80 οπου πλεον κωδικοποιηθηκαν και συστηματοποιηθηκαν ολοι οι τηλεοπτικοι κωδικες και ποια η επενεργεια τους στο κοινο σε ψυχο-κοινωνικο επιπεδο. Απο το φωτισμο (απαλο κιτρινωπο φως για τον ''καλο'' VS εντονο λευκο για τον ''κακο'' ), τις καμερες, (κοντινο στον κακο VS μεσσαιο-κοντινο στον ''καλο'' )τα προσωπα των ηθοποιων, τα ρουχα και τα κειμενα του καθε ρολου και την αναλυση των ιδεολογικων κωδικων προεκυψε η θεωρια του W.A.S.P. (White Anglo - Saxo - Protestant ) , ητοι οι ''καλοι'' ειναι παντα Αμερικανοι , λευκοι ( τωρα τελευταια και εγχρωμοι ποτε ομως Ασιατες της Μεσης Ανατολης ) που ανηκουν στη μεσαια ταξη και πηγαινουν εκκλησια πιστευουν στο Θεο και ασπαζονται τη συμβατικη ηθικη κλπ. Οπως παντα ειναι πιο ομορφοι , πιο εξυπνοι , καλαισθητοι με χιουμορ με τις ομορφοτερες γυναικες σε αντιθεση με τον ''κακο'' που παντα ειναι λιγο πιο αξεστος, ασχημος και εχει χαρακτηριστικα που δεν εντασσονται στη κατηγορια των WASP και μπορει να χρησιμοποιει βια στον ιδιο βαθμο με τον ''καλο'' αλλα πολυ πιο αποτυχημενα απο αυτον. Η θεωρια αυτη καταληγει στο συμπερασμα οτι οι ηρωες ειναι ομαλα ενταγμενοι και ενσαρκωνουν την κυριαρχη ιδεολογια ενω αντιθετα οι ''κακοι'' και τα θυματα ανηκουν συνηθως σε αποκλινουσες μορφες ή υποκουλτουρες που δεν αντιπροσωπευουν την κυριαρχη ιδεολογια τοσο ικανοποιητικα.

Πως ομως προωθειται η κυριαρχη ιδεολογια (ατομισμος, υλισμος, υπερκαταναλωση, εθνικισμος, καπιταλισμος , πατριαρχια κλπ) ; Απο τη στιγμη που καθε ρολος ''ενσαρκωνει μια ιδεολογικη αξια'' (Φισκ ) και η τηλεοπτικη πραγματικοτητα καθε αλλο παρα αδιαμεσολαβητη ειναι, η μοναδικη θεση-οπτικη γωνια που μπορυμε να παρουμε για να κατανοησουμε ενα εργο ή ενα παιχνιδι ειναι αυτη του WASP, και η ανταμοιβη για αυτου του ειδους τη ιδεολογικη πρακτικη ειναι ''η ευκολη ικανοποιηση που μας προσφερει η αναγνωριση του οικειου και της επαρκειας του ''. Αφου ειναι αναγκαιο να ταυτιστουμε με τους ιδεολογικους κωδικες του ηρωα, εαν θελουμε να κατανοησουμε το εργο ή για αισθανθουμε την απολαυση ή την οποια λυτρωση προσφερει, διατηρουμε δηλαδη και νομιμοποιουμε την κυριαρχη ιδεολογια. Μαλιστα , ηδη απο το 1971 ο Althusser ονομαζε τη διαδικασια αυτη ως ''δομηση υποκειμενου εν ιδεολογια'' που καθιστα τον θεατη αναγνωστικο υποκειμενο δομημενο απο το κειμενο , μια διαδικασια ''που αποτελει τη μειζονα ιδεολογικη πρακτικη στις καπιταλιστικες κοινωνιες''. Μεσω δηλαδη αυτου του ρεαλισμου υποτασσεται το κριτικο πνευμα, επαληθευεται ως αυταποδεικτη, φυσικη και αυτονοητη η καπιταλιστικη αντιληψη των πραγματων δημιουργωντας μιας συγκεκριμενη σχεση (ταυτισης ) του θεατη με το κειμενο και τον ηρωα. Αυτου του ειδους ο (κοινωνικος) ρεαλισμος ουσιαστικα θελει να κανει τον θεατη να ξεχασει οτι ολες οι πραξεις του ηρωα ειναι ιδεολογικα φορτισμενες και οτι αυτο που βλεπει δεν ειναι αντανακλαση της πραγματικοτητας αλλα ενα πολιτισμικο προιον (μονταζ ) με συγκεκριμενους στοχους.

Βεβαια, αν υπηρχε Παιδεια δεν θα υπηρχαν αυτα τα προβληματα ουτε θα πιστευαν τα παιδια οτι η Ζηνα ειναι γκομενα του Ηρακλη . Η λυση σιγουρα δεν ειναι οι απαγορευσεις. Επειδη υπαρχουν ανοητοι που νομιζουν οτι αν καποιο παιχνιδι ή ταινια εχει και ασπιδες ειναι και ιστορικο ντοκιμαντερ , δεν θα απαγορευθει η αναπαραγωγη ή η δημιουργια τετοιων αγαθων απο τη στιγμη που αυτα ξεκαθαρα εχουν μυθοπλαστικο χαρακτηρα και σε καμια περιπτωση δεν επιζητουν δαφνες ιστορικης ακριβειας ή τιτλους ιστορικου ντοκιμαντερ.

ΥΓ. Ας αναλογιστει κανεις πως εφτασε ολος ο κοσμος να γνωριζει εστω και ελαχιστα αγγλικα. Τα μετρα που πηραν Χωρες της Ε.Ε. για να προασπισουν τη γλωσσα τους ήταν η αντιαισθητικη μεταγλωττιση που πραγματικα καταστρεφει τις ταινιες. Οταν τολμησαν να ζητησουν ποσοστωσεις στην εισαγωγη, εκπομπη, αναπαραγωγη πολιτιστικων προιοντων που προερχονταν απο τις ΗΠΑ μεσω του Π.Ο.Ε. / G.A.T.T. οι ΗΠΑ απειλησαν για ποσοστωσεις στις εισαγωγες Χαλυβα και καπου εκει τελειωσαν ολα... Η Ελλαδα φυσικα , δεν συμμετειχε σε τιποτα απο ολα αυτα ενω η κ. Διαμαντοπουλου δηλωνε τοτε οτι θα πρεπει τα αγγλικα να γινουν 2η επισημη γλωσσα του ελλ. Κρατους...


Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Καποιος ηταν κομμουνιστης επειδη...





''καποιος ηταν κομμουνιστης επειδη πιστευε πως μπορει να ειναι ζωντανος κι ευτυχισμενος μονο εαν ειναι και οι αλλοι''

Ενα καταπληκτικο βιντεο που καταφερνει μεσα σε λιγα λεπτα και με χιουμοριστικη διαθεση καταφερνει να προσεγγισει οχι μονο την ιστορια του Κομμουνισμου αλλα και την ψυχοσυνθεση των υποστηρικτων του. Υπογραμμιζει την ανιδιοτελεια , την αλληλεγγυη ,τον ρομαντισμο και την επαναστατικοτητα που ενυπαρχει εντος αυτου. Καταδεικνυει ομως και μια αντιληψη που θελει οποιαδηποτε ιδεα ανθρωπισμου , αλληλεγγυης , δημοκρατιας ως επι μερους στοιχεια της κομμουνιστικης θεωριας που μονο εντος αυτης μπορουν να υπαρξουν. Αυτη η αντιληψη της ταυτισης της δημοκρατιας, της ανιδιοτελειας , της ισοτητας, της κοινωνικης δικαιοσυνης με τον Κομμουνισμο επικρατει δυστυχως στην Ελλαδα. Τα αριστερα κομματα την προωθουν, το ΠΑΣΟΚ τη σιγονταρει για λαϊκιστικους λογους μαζι με το συνθημα ''ο Λαος δεν ξεχνα τι σημαινει Δεξια'' και η ΝΔ την αποδεχεται για να μη χαρακτηριστει ως φασιστικο κομμα ,διαιωνιζοντας μ' αυτο τον τροπο τα στερεοτυπα της υποαναπτυκτης ελληνικης κοινωνιας του τυπου ''οποιος παει σε πορειες / οποιος διεκδικει ισοτητα, δικαιοσυνη ειναι αριστερος''.Αποτοκο αυτης της αντιληψης ειναι η αλαζονικη συμπεριφορα των αριστερων που συνοψιζεται στην θεση οτι αποτελουν τους μοναδικους θεματοφυλακες της Δημοκρατιας και οτι συνιστουν τους μοναδικους γνησιους ερμηνευτες που μπορουν να χαρακτηρισουν αυθεντικα και χωρις να επιδεχεται οποιαδηποτε αντιρρηση - ως θεσφατο με αλλα λογια- οποια πολιτικη θεση ως δημοκρατικη ή μη. ( πχ. εδω αρθρο του Θαναση Καρτερου : '' η Αριστερα περιγραφει τον εαυτο της ως παραταξη της ανιδιοτελειας, των θυσιων , της προσηλωσης στα συμφεροντα των πιο αδυνατων- και η Ιστορια αποδεικνυει οτι δαφνες αυτες της αξιζουν'' )
Βεβαια, η Ιστορια -στην πραγματικοτητα και παρα τις αντιθετες αυταρεσκες και αλλαζονικες δηλωσεις-αξιωματα των αριστερων- ειχε αλλη γνωμη...

Στην ΕΣΣΔ ο Σταλιν, στη Ρουμανια ο Τσαουσεσκου, στη Βορεια Κορεα ο Κιμ, στην Κινα ο Μαο, στη Κουβα ο Καστρο και ο αδερφος του (ναι! υπαρχει και κληρονομικος κομμουνισμος! ), στην Αλβανια ο Χοτζα απεδειξαν οτι οπου υπηρξε κομμουνισμος υπηρξε ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ. Καμια σχεση δηλαδη με την Δημοκρατια.

Οσο για τις πραξεις τους η Ιστορια παλι αποκαλυψε το πραγματικο προσωπο του Κομμουνισμου - οπως τουλαχιστον εφαρμοστηκε- πχ λογοκρισια ( πχ απαγορευση ροκ μουσικης στην Κουβα με το προσχημα οτι ειναι οχημα των ιμπεριαλιστικων ιδεων ,δηλαδη μεταφραζοντας στα ελληνικα ο Βασιλης Παπακωνσταντινου ( στην πριν την εμφυτευση εποχη ) ή ο Πανουσης ηταν ιμπεριαλιστες ! , λογοκρισια του Ιντερνετ σε Κινα, Βορεια Κορεα , αλλωστε για την Πιονκ-Γιανκ η Βορεια Κορεα πηρε το Μουντιαλ ! Θα μπορουσε ποτε ενας συγχρονος ανθρωπος να νομιμοποιησει τη λογοκρισια ; Δηλαδη, ειναι θεμιτη η λογοκρισια ενος βιβλιου που υποστηριζει την υπαρξη ιδιοκτησιας και αθεμιτη η λογοκρισια ενος κειμενου που ψεγει τον κομμουνισμο; Αυτη ειναι η αντιληψη περι ελευθεριας του Τυπου και της εκφρασης ;

Οσο για την ΕΣΣΔ οι θηριωδιες του Σταλιν μονο με αυτες του Χιτλερ μπορουν να συγκριθουν ( Κατιν (βλ εδω ) , γκουλαγκ, διωγμοι κλπ ενω το ΚΚΕ συνεχιζει να πιστευει οτι ο Σταλιν ειναι αθωος πατερουλης ( βλ εδω ). Για την γειτονικη αλβανια ας γραψει καλυτερα ενας Αλβανος (βλ . εδω).

Αποτελεσμα ολων αυτων ηταν αρχικα ενα σχετικο μνημονιο (βλ εδω ) του Συμβουλιου της Ευρωπης με εισηγητη που χαρακτηρισε τον κομμουνισμο και τον ναζισμο ως ''ολοκληρωτικα καθεστωτα'' και ενα σχετικο ψηφισμα του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλιου για την ''Ευρωπαϊκη συνειδηση και τον ολοκληρωτισμο'' (βλ. εδω) που ταυτιζει το κομμουνισμο με το ναζισμο και καθιερωνει την 23η Αυγουστου ως ημερα μνημης για τα θυματα των ολοκληρωτικων και αυταρχικων καθεστωτων.

Σε πολιτικο επιπεδο η Αριστερα , φορωντας παραδοσιακα το μανδυα της προοδευτικης δυναμης αντιπαρατιθεται σε οποιαδηποτε διαφορετικη γνωμη. Ομως, σε καθε αντιπαραθεση δεν προβαλλει επιχειρηματα αλλα απο τη θεση της μοναδικης και αποκλειστικης δημοκρατικης και προοδευτικης θεωριας που μονη της αυτιστικα απεδωσε στπν εαυτο της ,δεν νοιωθει την αναγκη να συμμετασχει στη ''διαπαλη ιδεων''-οπως η ιδια λεει- αλλα αρκειται σε ρησεις φιλοοσοφων προηγουμενων δεκαετιων και κοινωνιολογων αλλων εποχων, σε τοποθετησεις - αξιωματα που δεν χρειαζονται αποδειξη ή επιχειρηματολογηση και τελος χαρακτηριζοντας οποια αντιθετη αποψη με τους δυο αγαπημενους της χαρακτηρισμους : φασιστικη και μικροααστικη ! Αλλο το θεμα πως γινεται μια προοδευτικη δυναμη το νεο που θελει να επιβαλλει να αποτελει ενα παρωχημενο και παταγωδως αποτυχημενο συστημα που οπου και αν εφαρμοστηκε οδηγησε στην περιστολη δικαιωματων και ελευθεριων οπως αυτα της ελευθερης αναπτυξης της προσωπικοτητας , της ιδιοκτησιας, της ελευθεριας της τεχνης , η της ελευθεριας της εκφρασης, την αρχη της πολυφωνιας ,του πλουραλισμου στον Τυπο ή στη πολιτικη ζωη( να υπαρχουν δηλαδη πολλα κομματα και οχι μονο το ΚΚΕ), αφου οτι ενοχλουσε ή ασκουσε κριτικη στην εξουσια θεωρουταν ιμπεριαλιστικη προπαγανδα, αποτοκο του μικροαστισμου και οσοι τυχον υποστηριζαν τετοιες αποψεις θεωρουνταν πρακτορες της CIA. Ολες αυτες οι θεμελιωδεις ελευθεριες υποχωρουσαν μπροστα στην εκπληρωση μιας νεφελωδους κοινωνικης προοδου οπου καθε εννοια του ατομου υποχωρουσε μπροστα στο συνολο και την υποτιθεμενη ευημερια του.

Δικαιωμα του καθενος να πιστευει οτι μπορει να ζει με μισο κιλο το μηνα κρεας, 5 παγωτα το καλοκαιρι και και να εργαζεται και να σπουδαζει οχι με βαση τις επιλογες του , αλλα με βαση αυτα που εχει αναγκη η κοινωνια , οπου η κοινωνια ισοδυναμει με υδροκεφαλους γραφειοκρατες που σ' ολα τα κομμουνιστικα καθεστωτα αποτελουσαν τη μαστιγα για το κοσμο ( ηδη στα χρονια του υπαρκτου σοσιαλισμου σχετικη κριτικη ειχε ασκηθει και απο τον Τροτσκι ), ομως δεν μπορει να θεωρει εαυτον ως τον μοναδικο και αποκλειστικο φορεα δημοκρατικων ιδεων και ευαισθησιων . Ας αποδεχθει επιτελους η Αριστερα οτι οποιος πιστευει οτι μπορει να ειναι ζωντανος και ευτυχισμενος μονο οταν ειναι και οι αλλοι δεν ειναι και ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ κομμουνιστης. Μπορει να ειναι μπορει και οχι.




Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2010

Η Δικη της Νυρεμβεργης

Στις 8/8/1945 συσταθηκε με αποφαση των νικητων συμμαχων ( Ρωσια - ΗΠΑ - Αγγλια ) ενα ειδικο Δικαστηριο που θα δικαζε αξιωματουχους Ναζι για εγκληματα κατα της ανθρωποτητας, εν καιρω πολεμου και κατα της ειρηνης. Το μερος που επιλεχθηκε να στηθει αυτο το ειδικο δικαστηριο ηταν η Νυρεμβεργη όπου κάθε χρόνο πραγματοποιούταν το συνλεδριο του εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος. Οι δικαστες προερχονταν απο τις ΗΠΑ , την Αγγλια, την ΕΣΣΔ και τη Γαλλια. Σ' αυτο το τετραεθνες Δικαστηριο δικαστηκαν υψηλοτατοι αξιωματουχοι του ναζιστικου καθεστωτος με προεξεχουσα μορφη των Χερμαν Γκαιρινγκ, Διοικητη της luftwaffe. Ολοι τους καταδικαστηκαν σε θανατο δι' απαγχονισμου ( δες εδω ) Το Δικαστηριο παντως αν το κρινει κανεις απο δογματικη αποψη ηταν παρανομο διοτι παραβιαζε την θεμελιωδη αρχη του Διεθνους Ανθρωπιστικου Δικαιου και του Δικαιου του Πολεμου, οτι σε τετοιου ειδους Δικαστηρια οι Δικαστες πρεπει να προερχονται απο Χωρες που δεν συμμετειχαν στο πολεμο. Βεβαια, ο αντιλογος ειναι αρκετα ισχυρος αφου ο πολεμος ηταν παγκοσμιος και ολες οι Χωρες λιγο ή πολυ συμμετειχαν σ' αυτον, αλλα και ηταν τετοιες οι συνθηκες που ολα αυτα ηταν κατι λιγοτερο απο ''ψιλα'' γραμματα... Μετα απο αυτη τη Δικη οι ΗΠΑ προχωρησαν μονομερως και αυτοκλητα σε μια σειρα Δικων τελουμενων αυτη τη φορα αποκλειστικα απο Αμερικανους Δικαστες και γενικοτερα υπο την εποπτεια των ΗΠΑ και μονο , παλι στη Νυρεμβεργη κατα ανωτερων , μεσσαιων και χαμηλοτερων αξιωματουχων απο ολους τους τομεις διοικησης της ναζιστικης Γερμανιας (Δικαιοσυνη, Υγεια κλπ). Ειναι μαλλον η πρωτη φορα που οι ΗΠΑ εκδηλωνουν εμπρακτως τη θεληση τους να το παιξουν αυτοκλητοι ηθικολόγοι - σεριφηδες του πλανητη με τα γνωστα - μελλοντικα - αποτελεσματα.

Το 1961 και εν μεσω ψυχρου Πολεμου ο Στανλεϊ Κραμερ (σκηνοθεσια ) και ο Αμπυ Μαν (Σεναριο ) με μια πολυ δυνατη ομαδα ηθοποιων (Μαρλεν Ντιτριχ και Μαξιμιλιαν Σελ ) γυριζουν το ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ η Δικη της Νυρεμβεργης, το οποιο προταθηκε για 11 Οσκαρ ενω τελικα απεσπασε δυο αυτο του σεναριου και του Α' ανδρικου ρολου στον Μαξιμιλιαν Σελ που υποδυοταν το δικηγορο των Ναζι. (δες εδω και εδω.).

Η ταινια επικεντρωνεται σε μια απο τις Δικες που ακολουθησαν και διεξηχθησαν απο τις ΗΠΑ και συγκεκριμενα αυτη της Δικης κατα των Δικαστικων ( ΗΠΑ κατα Αλστετερ ). Αινιγματικη και συναμα τραγικη φυσιογνωμια ο κατηγορουμενος Υπουργος Δικαιοσυνης της Γερμανιας Ερνστ Γιαννινγκ , ενα φανταστικο προσωπο που βασιζεται ομως στον πραγματικο κατηγορουμενο της Δικης Υπουργο Δικαιοσυνης Σλεγκελμπεργκερ, ( δες εδω. : ''in the movie judgement of Nuremberg Bart Lancaster played the role of Ernst Janning that was based loosely on the prosecution of Schlegelberger'') διαπρεπη νομικο με πλουσιο και ακαδημαϊκο εργο ( δες εδω. )

Πως θα μπορούσε να είναι κάποιος συνήγορος ανθρώπων που διετέλεσαν τέτοιες πράξεις ; Και αν ακόμα ανελάμβανε μια τέτοια υπόθεση τι θα μπορούσε να υποστηρίξει ; Από την άλλη πλευρά με ποιο δικαιωμα οι Αμερικάνοι δικάζουν ουσιαστικά έναν ολόκηρο λαό την ωρα που οι ίδιοι λιγα χρόνια πριν χρησιμοποιησαν ενω δεν ηταν απαραιτητο (βλ εδω)2 πυρηνικες βομβες σπερνοντας το θανατο και τη ραδιενέργεια που μεχρι σημερα και για πολλα χρονια ακομα θα προκαλει καρκινους και λευχαιμιες σε αντρες γυναικες και παιδια ή οι Σοβιετικοι που εφάρμοσαν τις ιδιες τακτικες (βλ γκουλακ , εξοντωσεις,διωγμοι πχ εδω, εδω , εδω ) ;

Ποια η ευθυνη του γερμανικου λαου που ηξερε -στο βαθμο που του επετρεψε το απολυτα ελεγχομενο συστημα υπο τις οδηγιες του απολυτου αρχοντα της προπαγανδας Γκεμπελς - αλλα δεν αντεδρασε . Η θετικη καταγγελτικη απαντηση ευκολα υιοθετειται αλλα ας αναλογιστει κανεις ποσοι στην Ελλαδα πραγματι εδρασαν κατα της δικτατοριας ; Ολοι οι υπολοιποι ειναι και αυτοι συνενοχοι στα εγκληματα της Χουντας ; Θα επρεπε να δικαστει και ολη η Ελλαδα που επετρεπε να υπαρχουν ΕΑΤ-ΕΣΑ ή Μακρονησος και Γιουρα ; Ή μηπως δεν ηξεραν ουτε αυτοι; Αυτοι, που πραγματι εδρασαν κατα της Χουντας ηταν απλα αθωοι και ολοι οι υπολοιποι τους ονομασαν ηρωες για να καλυψουν την ευθυνη τους , ως ανθρωπακια ενοχα νικημενα απο φοβο που θα επρεπε να καταδικαστουν που δεν αντεδρασαν ( βλ. εδω ) ;

Στην ταινια θιγονται επίσης και αλλα διλημματα γνωριμα στην ελληνικη πραγματικοτητα οπως η κλασσικη επιχειρηματολογια οτι επι δικτατοριας γινονται εργα υπαρχει δουλεια και ευημερει η οικονομια ( βλ. εδω και εδω ) οποτε συγχωρουνται τα βασανιστηρια, η λογοκρισια, το καθεστως φοβου που επιβαλλεται και η γενικοτερη ανελευθερια.

Πολλοι θα αναρωτηθουν γιατι η διεθνης κοινοτητα ενω εβλεπε τι γινοταν και τι θα επακολουθουσε δεν επενεβη νωριτερα. Περαν του γεγονοτος οτι πολλοι ευρωπαιοι ηγετες -μεταξυ αυτων και ο ουινστον Τσωρτσιλ - ειχαν πλεξει το εγκωμιο του Χιτλερ ,η αμερικανικη βιομηχανια σημειωνε μεγαλα κερδη και επομενως το γεγονος αυτο εξαγορασε τη σιωπη των ΗΠΑ. Περαν αυτου ομως, θα μπορουσαν τριτα Κρατη να επεμβουν σε μια αλλη Χωρα παραβιαζοντας την εθνικη κυριαρχια και ουσιαστικα το Δημοσιο Διεθνες Δικαιο ; Ακομα και σημερα ποια η επεμβαση της διεθνους κοινοτητας για καταστασεις οπως το Γκουανταναμο , η Κυπρος, Ισραηλ - Παλαιστινη, οι κλειτοριδεκτομες, οι θανατοι δια λιθοβολισμου, οι θανατικες ποινες σε θυματα βιασμου επειδη ουσιαστικα αυτα προκαλεσαν το θυτη (θα συμφωνουσε μαζι τους και ο κ. Τσοκλης...). Τοσο οι συνταγματολογοι , οι διεθνολογοι τασσονται αντιθετοι σε οποια παρεμβαση ελεω της αρχης της εθνικης κυριαρχιας και της μη επεμβασης στα εσωτερικα ενος Κρατους, της αυτοδιαθεσης των λαων, της λαϊκης κυριαρχιας και της δημοκρατικης αρχης. Υπαρχουν μονο ορισμενες παρεκκλισεις ( βλ πχ Συμβαση της Χαγης για αστικα θεματα της διεθνους απαγωγης παιδιων αρ 20 : Χωρα απο την οποια ζητειται να επιστραφει το παιδι μπορει να αρνηθει την επιστροφης εφοσον στην Χωρα στην οποια προκειται να επιστραφει το παιδι προκειται να παραβιασθουν θεμελιωδη δικαιωματα και ελευθεριες του.

Η ταινια ουσιαστικα δεν επιτρεπει την ταυτιση του κοινου με κανεναν απο τους ρολους, δεν υπαρχει καλος και κακος, καθε ενας ''ενσαρκωνει μια ιδεολογικη αξια'' (Φισκ) με τα επιχειρηματα της , τις προτεραιοτητες της , τα θετικα και τα αρνητικα της, η κατα Μπρεχτ ''καπιταλιστικη αναγνωστικη σχεση του κοινου που ταυτιζομενο με τους ηθοποιους επιτρεπει την αναπαραγωγη της κυριαρχης καπιταλιστικης ιδεολογιας'' απουσιαζει επιτρεποντας στο θεατη αποστασιοποιημενα πια να κρινει , να προσπαθησει να καταλαβει γιατι αυτο το αιματοκυλισμα αλλα να δοκιμασει και να κρινει την επιχειρηματολογια των αποψεων που παρουσιαζονται εκτος του κλισε '' οι καλοι Αμερικανοι και οι κακοι Γερμανοι'' και μεσω αυτης της αντιπαραθεσης να οχι μονο να βρει τον εαυτο του αλλα και να διαπιστωσει οτι πολλες φορες το απολυτα λογικο ειναι εντελως παρανοϊκο...

Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2010

Ο βιασμος του Τσοκλη

Η φαλλοκρατικη, σεξιστικη αντιληψη περι βιασμου του κ. Τσοκλη ( http://www.youtube.com/verify_age?next_url=http%3A//www.youtube.com/watch%3Fv%3DJ07aeJ0ot64%26feature%3Drelated ) αποτελει δυστυχως αλλη μια αποδειξη οτι η βλακεια δεν εχει συνορα ουτε πολιτικο χρωμα οσο και αν καποιοι προσπαθουν να πεισουν οτι ο πολιτικος χωρος στον οποιο ανηκουν ειναι απαλλαγμενος απο συνδρομα τετοιου ειδους . Δυστυχως, τετοιες αντιληψεις συναντωνται ακομα και σε χωρους που με βαση τα κυριαρχα στερεοτυπα δεν πασχουν απο σεξιστικες ιδεες , οπως αυτος που ανηκει ο κ. Τσοκλης . Επισης επιβεβαιωνει το γεγονος οτι αυτη η αντιληψη υπαρχει και πολλες φορες κυριαρχει ιδιως στην επαρχια ή σε ανθρωπους της γενιας του κυριου Τσοκλη , που μεγαλωσαν σε μια πουριτανη, υπερσυντηρητικη κοινωνια οπου η αρκουσε η θεα της γαμπας μιας γυναικας για να θεωρηθει παστρικια ! Η διαπιστβση αυτη επιβεβαιωνεται και απο τον προσφατο βιασμο στην Αμαρυνθο : ( http://tvxs.gr/node/56680/318830 : ''μαρτυρια κατοικου :«Τους έθιγε συνέχεια τον ανδρισμό τους. Τι θέλατε να κάνουν τα παιδιά;» λέει ένας νεαρός από τη στενή παρέα των τεσσάρων. «Τι σημαίνει τους έθιγε τον ανδρισμό τους;» ρωτώ (δημοσιογράφος Δ. Κρουσταλλη). «Να, τους έλεγε ότι δεν ξέρουν τίποτα από σεξ, τους προκαλούσε» [...] '' , αποσπασμα απο κειμενο που υπογραφεται απο συλλογικοτητες πολιτικες και γυναικεια κινηματα ( http://indy.gr/newswire/diki-stin-amaryntho-gia-biasmo-mathtrias-to-dikastrio-den-brke-tin-altheia ) : '' Στη συγχρονη σεξιστικη Ελλαδα εξακολουθει να κυριαρχει η αποψη οτι το θυμα του βιασμου ''τα ηθελε'' , οτι ο βιασμος δεν ειναι ξενος προς τη ''γυναικεια φυση'',(...)

Το κακο ειναι οτι ενω τετοιες αντιληψεις συνηθως με το που διατυπωνονται, κατευθειαν κατακρινονται τουλαχιστον απο τους ''προοδευτικους'' (ευτυχως...) , στη συγκεκριμενη περιπτωση επειδη τη μαλακια την ειπε ενας καλλιτεχνης, αριστερος με ''αναρχικιες ιδεες '' οπως ο ιδιος ειπε οι ιδιοι ''προοδευτικοι'' αρχισαν να το σκεφτονται και να μετριαζονται οι αντιδρασεις τους και να αρχιζουν τα διπλωματιστικα.

Το τραγελαφικο της ολης υποθεσης ειναι οτι κατα την εναρξη της εκπομπης η κρατικη τηλεοραση κοτσαρει και το σημα καταλληλο για ολους δες : http://www.youtube.com/watch?v=6PPrhe_8_VE . Να αφησει δηλαδη ο γονιος το παιδι του ( στην εφηβεια μεσα στο μπερδεμα και με τις ορμονες να χτυπουν κοκκινο ) να βλεπει ΝΕΤ ησυχος οτι το παιδι του του αρεσει η τεχνη και οτι θα γινει κουλτουριαρης , βεβαιωμενος απο την σημανση του προγραμματος οτι το προγραμμα ειναι καταλληλο ακομα και για 8χρονα και το παιδι του να ακουει τις αηδιες του κυριου Τσοκλη, ο οποιος ως καλλιτεχνης λανσαρει ως ''αναρχικιες'' -οπως ο ιδιος υποστηριζει - τις ιδεες του. Το γεγονος οτι καμια φυσικα σχεση δεν εχουν με τον αναρχισμο , τουναντιον ειναι παντελως αντιθετες με την κοσμοθεωρια και τις αξιες που πρεσβευει ο αναρχισμος, ειτε συμφωνει ειτε διαφωνει κανεις μ' αυτον, δεν αρκει , αφου ο Χ 15 χρονος μεσα στη τρελα της εφηβειας του και στην αναγκη του για αλλαγη για επανασταση και τα συναφη θα παει να βιασει για να αποδειξει οτι ειναι αναρχικος - καλλιτεχνης ! ( βλ. πχ Αμαρυνθο )

Φυσικα, εντυπωση προκαλει το γεγονος οτι η συγκεκριμενη εκπομπη ειναι προ δεκαετιας και ξαφνικα τωρα ανακαλυφθηκε, οπως και το γεγονος οτι εχει κυκλοφορησει μονο το σχετικο αποσπασμα. Επομενως , διατηρω την επιφυλαξη, ή καλυτερα, ελπιζω οτι προκειται για μια αποσπασματικη επιλογη ή μια συρραφη των λεγομενων του κ. Τσοκλη και οτι μαζι με τα παραλειπομενα το συμπερασμα που θα εβγαζε κανεις θα ηταν τελειως διαφορετικο...

Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

Απαγορευση καπνισματος ΙΙ

Καταπληξη μου προκαλει το γεγονος οτι και οι υποτιθεμενες ''προοδευτικες'' δυναμεις αντιδρουν σ' αυτο το μετρο χαρακτηριζοντας στο ως φασιστικο ( κλασσικα...) επικαλουμενες το γελοιο επιχειρημα της μειωσης των κρατικων εξοδων αλλα και το επιχειρημα οτι τους επιβαλλεται μια συμπεριφορα (πχ. Ο Μαρκ Τουειν και η ακραια αντικαπνιστικη ηθικολογια του Θ.Δριτσα στο TVXS.GR και στη καθημερινη : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_13/06/2010_404003 ) και κατ' επεκταση προσβαλλεται η προσωπικοτητα του καπνιστη καθως δεν μπορει να απολαυσει το καφε του ή το ποτο του αλλα και η προσωπικοτητα του καταστηματαρχη που ουσιαστικα του επιβαλλεται ενας κανονας ζημιογονος για την επιχειρηση του. Σε καθε περιπτωση, ισχυριζονται οτι απο τη στιγμη που αποτελουν σε ενα μαγαζι την συντριπτικη πλειοψηφια ο μη καπνιστης οφειλει να τους ανεχεται. Δεν μπορει ενας να επιβαλλει αυτο που θελει στους 20-30 θεριακληδες.

Οντως, ακομα και η απολαυση ενος καφε / ποτου με ενα τσιγαρο αποτελει προστατευομενη εκφανση της προσωπικοτητας του ατομου τοσο απο το Συνταγμα ( αρ 5 ΠΑΡ 1 Σ ) οσο και απο τον Αστικο Κωδικα ( 57 ΑΚ ). Σαφως και πληττεται και η οικονομικη ελευθερια του ιδιοκτητη καφε-μπαρ-εστιατοριων η οποια επισης προστατευεται απο το Σ και τον ΑΚ.

Ομως δικαιωμα στην ελευθερη αναπτυξη της προσωπικοτητας τους δεν εχουν μονο ο καπνιστης και ο καταστηματαρχης αλλα και ο μη καπνιστης. Ειναι νομιζω αναντιρρητο οτι με την τωρινη κατασταση οπου οι μη καπνιστες υποχρεωτικα γινονται παθητικοι καπνιστες προσβαλλεται η προσωπικοτητα τους και βλαπτεται η υγεια τους. Στη συγκρουση αυτη συνταγματικως κατοχυρωμενων δικαιωματωνη απαντηση σιγουρα διαμορφωνεται απο τις εκαστοτε συγκεκριμενες συνθηκες και πρεπει να κρινεται ad hoc. Ομως , τις περισσοτερες φορες καταληγει κανεις στο συμπερασμα οτι η υγεια ειναι υπερτερο αγαθο εναντι της προσωπικης απολαυσης ή της οικονομικης ελευθεριας και αυτοι που πρεπει να υποχωρησουν ειναι οι καπνιστες καθως ειναι πολυ ευκολοτερο και πραγματοποιησιμο για αυτους να βγουν δυο λεπτα εκτος του καταστηματος και να καπνισουν ή το καταστημα εφοσον ειναι αρκετα μεγαλο να χωριζεται σε καπνιστες και μη καπνιστες. Αλλωστε, αυτος που προκαλει ζημια - ο ρυπαινων ''πληρωνει'', σ' αυτον επιβαλλεται μια συπεριφορα διαφορετικα ειναι σαν να υποστηριζει κανεις οτι δεν πρεπει να πληρωσει το εργοστασιο με το φουγαρο αλλα οι πολιτες που αναπνεουν τις εκπομπες του.... Με την ιδια λογικη , και εγω γουσταρω να οδηγαω μεθυσμενος και να τρεχω με 200 με την αμαξαρα μου και βρισκω τα ορια του αλκοτεστ και ταχυτητας αντισυνταγματικα διοτι προσβαλλουν την προσωπικοτητα μου και με περιοριζουν ( ναι.... εχει ακουστει και αυτο με το τρομερο επιχειρημα οτι η Γερμανια δεν εχει ορια ταχυτητας..). Ο αυτισμος, η εγωπαθεια, η αλλαζονεια αυτης της αντιληψης δυστυχως διαπνεει μεγαλο μερος της κοινωνιας μας. Η ελευθερια κατα την αριστοτελικη λογικη ειναι εννοια μεσου δηλαδη βρισκεται μεταξυ των δυο ακρων της ελλειψης ( = σκλαβιας )και της υπερβολης ( = ασυδοσιας ). Επομενως ελευθερια δεν σημαινει κανω οτι θελω, η ελευθερια ενεχει ενγενεις περιορισμους, εχει ορια. Η ελευθερια ενος τελειωνει εκει που αρχιζει η ελυθερια του αλλου. Απλα, στην Ελλαδα εχουμε ταυτισει την ελευθερια με την ασυδοσια... Γιατι στοχος ειναι να απολαμβανουν ΟΛΟΙ την ελευθερια τους. Αν υιοθετηθει η ελληνικη εκδοχη περι ελευθεριας τοτε ναι μεν θα ζουσε ελευθερα ο καπνιστης αλλα θα υπεφερε ο αντικαπνιστης ο οποιος θα εισεπνεε καπνο παρα τη θεληση του αρα θα ζουσε ανελευθερα. Αρα ο καπνιστης θα ζουσε εις βαρος του μη καπνιστη.Ειναι προφανες οτι θα πρεπει να βρεθει η χρση τομη ωστε και οι δυο να ικανοποιηθουν. Μακαρι να μπορουσαν να συνεννοηθουν και οι καπνιστες να προσεχαν λιγο περισσοτερο με το τσιγαρο και να μην χρειαζονταν απαγορευσεις στην Ελλαδα ομως καθε αποπειρα συνεννοησης καταληγει απατη...

Η διακριση των δημοσιων χωρων σε α) χωρους εργασιας ( δημοσιων / ιδιωτικων υπαλληλων ) β) χωρους εξυπηρετησης κοινου ( υπηρεσιες , δικαστηρια, μαγαζια ) γ) χωροι διασκεδασης μεγαλης εκτασεως και δ) χωροι διασκεδασης μικρης εκτασεως ε) χωροι που παρεχουν φαγητο (εστιατορια , φαστ φουντ, ταβερνες )νομιζω διευκολυνει την οποια προσεγγιση. Στους χωρους των δυο πρωτων κατηγοριων το καπνισμα θα επρεπε εδω και χρονια να απαγορευεται, χωρις να νομιζω να χρειαζονται ιδιαιτερες επεξηγησεις . Για την τριτη κατηγορια ο χωρισμος του χωρου σε καπνιζοντες και μη καπνιζοντες ( οχι ομως 100 τραπεζια για καπνιζοντες και 2 για μη ) ειναι η πιο δικαιη λυση. Τελος για τους χωρους της τεταρτης κατηγοριας προκρινεται τελικα η λυση οτι το μαγαζι μπορει να ειναι αποκλειστικα για καπνιζοντες ή για μη καπνιζοντες και η επιλογη αυτη να ανηκει στη διακριτικη ευχερεια του ιδιοκτητη. Προσωπικα διαφωνω διοτι τα μαγαζια μικρης εκτασεως ειναι και τα περισσοτερα και ολα θα επιλεξουν να ειναι για καπνιζοντες και ουσιαστικα ο μη καπνιστης παλι θα υποχρεουται να ''καπνιζει''. Προκρινεται δηλαδη το δικαιωμα του καπνιστη και του ιδιοκτητη εναντι του μη καπνιστη, παροτι η προσβολη του δικαιωματος του μη καπνιστη ειναι πιο βαναυση απο την προσβολη που θα υποστουν ο καπνιστης και ο ιδιοκτητης αν επιλεγοταν η απαγορευση και σ' αυτους τους χωρους. Τελος , για τους χωρους της πεμπτης κατηγοριας νομιζω οτι το καπνισμα θα επρεπε να ειχε απαγορευτει εδω και χρονια. Δεν νοειται σε ενα χωρο που καποιος ανθρωπος τρωει να υπαρχει καπνος. Αλλωστε κανεις δεν καπνιζει την ωρα που τρωει, ολοι καπνιζουν αφου τελειωσουν το γευμα τους . Μπορουν λοιπον πολυ ανετα να βγουν εκτος χωρου να αναψουν το τσιγαρο τους και να κανουν μια βολτα να χωνεψουν... Δηλαδη, μπορει κανεις να υποστηριξει οτι ειναι υπερτερης σημασιας αγαθο το καπνισμα μετα το τσιγαρο απο το να μπορει κανεις να απολαυσει το γευμα του χωρις να αναπνεει καπνο ;

Οσον αφορα τις επικλησεις περι πλειοψηφιας, δημοκρατικων αποφασεων κλπ νομιζω οτι στερουνται βασης διοτι σε τετοιου ειδους συγκρουσεις δικαιωματων η πλειοψηφια ή η μειοψηφια δεν συνιστα παραγοντα διαμορφωσης του συμπερασματος, τουναντιον αν καποι απρεπει να προστατευθει, αυτη ειναι η μειοψηφια ως η πιο ευαλωτη ομαδα.

Μια αλλη λυση που προταθηκε ειναι αυτη των αυξημενων εξαερισμων. Θεωρητικα ειναι μια πολυ ωραια λυση, πρακτικα ομως ειναι αλυσιτελης, διοτι : α) τα περισσοτερα μαγαζια δεν πληρουν ουτε καν τα σημερινα στανταρ εξαερισμου και τις περισσοτερες φορες ειτε υπολειτουργουν το συστημα του εξαερισμου ειτε αυτο ειναι μισοχαλασμενο ή δεν εχει την προβλεπομενη ισχυ. β) τεχνικως ειναι αδυνατον να υπαρξει συστημα εξαερισμου που πραγματικα να διατηρει καθαρη απο καπνο την ατμοσφαιρα σ' ενα τουλαχιστον ικανοποιητικο βαθμο. Ακομα και αν εγκατασταθει ενα πανισχυρο συστημα τοτε το μαγαζι θα δουλευει οχι για το κερδος αλλα για τη συντηρηση και τα εξοδα λειτουργιας ενος τετοιου συστηματος. γ) η συνεχης λειτουργια ενος συστηματος εξαερισμου θα αναγκαζει τους ιδιοκτητες ειδικα το χειμωνα να θετουν σε λειτουργια για περισσοτερες ωρες τη θερμανση , αφου ο εξαερισμος ουσιαστικα θα ''βγαζει'' τη ζεστη και θα ''βαζει'' κρυο. Μια τετοια λογικη περαν του γεγονοτος οτι ειναι αντιθετη με καθε εννοια εξοικονομησης ενεργειας και περα για περα αντιοικολογικη ειναι και ιδιαιτερα δαπανηρη.

Εν κατακλειδι, για ποιο λογο ενας μη καπνιστης να οφειλει να ανεχεται το καπνο , να τσουζουν τα ματια του, να μυριζουν τα ρουχα του και το κυριοτερο να βλαπτεται η υγεια του οπουδηποτε και να πηγαινει ;( προσωπικα δεν ξερω καφε ή μπαρ που να απαγορευει το τσιγαρο ). Για ποιο λογο ενας ανθρωπος που επελεξε να μην καπνιζει ουτε μισο τσιγαρο να ''καπνιζει'' 2 τσιγαρα την ημερα ; Τι θα μπορουσε να επι ενας καπνιστης σε εναν μη καπνιστη ο οποιος παρουσιασε προβλημα υγειας εξαιτιας του παθητικου καπνισματος ; Σε τελικη αναλυση, με τη συγκεκριμενη ρυθμιση ακομα και αυτοι που δεν εχουν την απαραιτητη θεληση να ''κοψουν'' το καπνισμα ή αυτοι που δεν θελουν να κοψουν το καπνισμα και καπνιζουν απο ιδεολογια θα εχουν την αφορμη να καπνιζουν 1-2 λιγοτερα τσιγαρα την ημερα, ουτε το τσιγαρο τους ''εκοψαν'' ουτε τους καταπατησαν την ελευθερια τους και τα συνταγματικα τους δικαιωματα . Η προσωπικοτητα και η υγεια των μη καπνιστων ηταν αυτη που καταπατοταν βαναυσα ολα αυτα τα χρονια .. Αλλωστε ο κοσμος που φανταζονται οι ''αριστεροι'' περιεχει 3 παγωτα το καλοκαιρι και 1/2 κιλο κρεας το μηνα...

Δεν ξερω για ποιο λογο θεσπιστηκε η συγκεκριμενη ρυθμιση και για το κατα ποσο νοιαζονται οι κυβερνησεις για την υγεια μας, ομως, καθε πολιτικη επιτυγχανει πολλαπλους σκοπους οι οποιοι μαλιστα ειναι πολλες φορες ασχετοι με την πραγματικη προαιρεση των κυβερνησεων. Επειδη ομως αυτη η προαιρεση ειναι μια ενδιαθετη κατασταση του νομοθετη καλο θα ηταν να αποφευγεται μια τετοιου ειδους αναζητηση διοτι δεν υπαρχουν τα κριτηρια εκεινα που θα τη διευκολυνουν και ειναι επομενως περα για περα αυθαιρετη.Μπορει ο καθενας να διατεινεται ο,τι θελει ( πχ. η ρυθμιση εγινε γιατι πιεζαν τα αντικαπνιστικα λομπυ, για να μειωθουν τα κρατικα εξοδα, γιατι ο Μπαροσο ειναι φανατικος αντικαπνιστης γιατι ο τρισε εκοψε το καπνισμα και αλλα φαιδρα...). Με αυτο το τροπο αντι να συζηταμε για την ουσια της ρυθμισης καθομαστε και κυνηγαμε φαντασματα και φανταζομαστε παρασκηνια. Καθε ρυθμιση πρεπει να κρινεται με βαση τους σκοπους που θετει και τα αποτελεσματα της. Με την ιδια λογικη θα πρεπει να παψουν να γινονται δημοσια εργα αφου οι πολιτικοι δεν νοιαζονται για τον πολιτη αλλα απλα θελουν να δωσουν δουλεια στις κατασκευαστικες εταιριες που τους χρηματοδοτουν στις εκλογες ....

Η ρυθμιση εχει ως πρωτευοντα στοχο την προστασια των μη καπνιστων. Οπως και τα ορια ταχυτητα ή καταναλωσης αλκοολ εχουν ως στοχο την προστασια των υπολοιπων. Το αν καποιος θελει να καπνιζει 100 τσιγαρα την ημερα να πινει 2 μπουκαλια ουισκι και να οδηγαει ,να τρεχει με 200 στον ελληνικο τραχανοδρομο, να παει να πνιγει ή να αυτοκτονησει ειναι δικο του θεμα και κανενας δεν μπορει να τον υποχρεωσει σε ορισμενη συμπεριφορα. Αν ομως η συμπεριφορα του λειτουργει ως πηγη κινδυνου για τους υπολοιπους τοτε το Κρατος οφειλει να παρεμβει και να τους προστατεψει. Αυτο επιβαλλει η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ , να μην εκτειθεται ενας σε κινδυνο παρα τη θεληση του ενας που επελεξε να μην καπνιζει , ή να οδηγαει προσεκτικα , να μην υποτασσεται δηλαδη στο φασισμο του εκαστοτε θεριακλη, γκαζιαρη, αλκοολικου. Η ρυθμιση δεν θεσπιστηκε για το καλο των καπνιστων αλλα για την υγεια των μη καπνιστων. ''Ουτε εμενα μ' αρεσουν οι σωτηρες, ουτε γουσταρω να σωθω , ουτε θελω ρυθμισεις για το καλο μου '' αυτο ομως δε σημαινει οτι μπορω με τις επιλογες μου να παιρνω και αλλους που δεν φταινε σε τιποτα στο λαιμο μου.



Απαγορευση καπνισματος Ι

Υποτιθεται οτι απο το Σεπτεμβριο θα επιβληθει η καθολικη απαγορευση καπνισματος. Προσωπικα, πιστευω οτι τιποτα τετοιο δεν θα γινει... Ουτε η κυβερνηση θα δειξει την απαιτουμενη πολιτικη βουληση να εφαρμοστει το μετρο για να αποφυγει επιπροσθετη λαϊκη δυσαρεσκεια και πρωτοσελιδα του τυπου : '' μας εκοψαν τη συνταξη τωρα μας κοβουν και το τσιγαρο''.

Η σταση της ελληνικης κοινωνιας απεναντι στο μετρο ειναι κατα βαση αρνητικη. Αλλωστε στην Ελλαδα το ποσοστο των καπνιζωντων ειναι τεραστιο, αφου ειμαστε γνωστοι θεριακληδες και αρχιζουμε το καπνισμα απο το γυμνασιο... πραγμα απολυτα κατανοητο αφου σε εκεινη την ηλικια πνιγομαστε απο την καθημερινοτητα, προβληματα , σκοτουρες, δουλεια κλπ...αυτοι που υποστηριζουν οτι το καπνισμα ξεκιναει απο αυτη την ηλικια ''για μαγκια'' ή γιατι ειναι ''in'' ''cool'' ''trendy'' και οτι η Πολιτεια εχει αφησει τα παιδια της ,δηλαδη το μελλον της, ανοχυρωτα στους βιομηχανους και στη χαζοshowbiz ειναι κακεντρεχεις που δεν ξερουν τι τους γινεται...Απο τους καπνιζοντες ελαχιστοι - προφανως - συμφωνουν με το μετρο.

Ο (Νεο)Ελληνας που - ως γνωστον - ξερει τα παντα , γνωριζει το παρασκηνιο των αποφασεων, ξερει ποιοι πιεσαν για αυτη την αποφαση , τι ''παιχτηκε'', τι θελει να πετυχει καθε ρυθμιση αποφανθηκε οτι αυτη η ρυθμιση δεν θεσπισθηκε για να προστατευθουν οι μη καπνιστες αλλα αυτο που ηθελε η ΕΕ ηταν να ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΟΙ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ στο χωρο της υγειας, διοτι ο καπνιζων ειναι γενικα πιο επιρρεπης σε ασθενειες κλπ και επομενως θα χρησιμοποιησει πολυ περισσοτερες φορες τα δημοσια νοσοκομεια. Με αυτη τη τεραστια σκεψη ο (Νεο)Ελληνας αποφασισε οτι το μετρο ειναι φασιστικο , και για αυτο θα καπνιζει περισσοτερο, να αρρωσταινει περισσοτερες φορες να βγαλει νωριτερα καρκινο και να πεθανει ωστε το Κρατος να πληρωσει περισσοτερα για αυτον στην περιθαλψη για να μαθει αλλη φορα να κανει τετοια...

Πρωτον, ο συγκεκριμενος (Νεο)Ελληνας ειναι ο ιδιος που υπογραφει συμβασεις Δανειου με Τραπεζες οχι μονο χωρις να συμβουλευθει δικηγορο, αφου τα ξερει ολα και οι δικηγοροι ειναι απατεωνες.. αλλα χωρις καν να διαβασει τη συμβαση. Οταν μετα η Τραπεζα αρχιζει τις εκδοσεις διαταγων πληρωμης τοτε τρεχει σε δικηγορους και επειδη του εξηγουν οτι με αυτα που εχει υπογραψει εχει παραιτηθει απο καθε του δικαιωμα και δεν μπορουν να κανουν τιποτα αντιδραει και τους κατηγορει ή για ασχετους ή οτι τα παιρνουν απο την Τραπεζα ή οτι φταιει το συστημα και οι Νομοι κλπ. Ειναι ο ιδιος που ενω εχει μισθο 1000Ε η δοση της πιστωτικης του καρτας - την οποια απεκτησε τηλεφωνικως επειδη ηθελε να το παιξει ''απλας'' στην τσαχπινα που τον πηρε τηλεφωνο και αρχισε τη γνωστη ιστορια ''επειδη ειστε πολυ μπρουκλης κερδισατε μια πιστωτικη καρτα χωρις οριο''- φτανει στα 1500Ε και περιμενει απο μια ανωτερη δυναμη ( συνηθως τη μανα του ) να του καλυψει το επιπλεον ποσο. Τελος, οταν μεινει ανεργος αναζητα θεση διευθυντικη αφου εχει αλλωστε και τα αντιστοιχα προσοντα ( πτυχιο με 5,1 και lower ) απολαμβανοντας το freddo και χαζευοντας τα ''γκομενακια''...

Οσον αφορα το επιχειρημα ειναι αληθεια οτι εχει καποια βαση. Ομως, παραγνωριζει το γεγονος οτι η απαγορευση θα επιφερει μειωση στην καταναλωση τοσο καπνου οσο και αλκοολ και συνεπως θα οδηγησει στη ΑΠΩΛΕΙΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ μεσω του υψηλου ΦΠΑ σε αυτα τα προιοντα. Επομενως, μπορει να μειωνονται τα εξοδα αλλα μειωνονται και τα εσοδα του Κρατους. Επιπροσθετα, αυτο το μετρο θα πληξει και τους ιδιοκτητες χωρων εστιασης ( καφε, μπαρ , εστιατορια ) αφου θα μειωσει την καταναλωση με συνεπεια αρκετα λουκετα.

Επισης, αξιζει να σημειωθει οτι τα Κρατη της Ευρωπης πασχουν απο δημογραφικη γηρανση του πληθυσμου ητοι αυξανονται οι ηλικιωμενοι-συνταξιουχοι και μειωνονται οι νεοι-εργαζομενοι, το γεγονος αυτο συνεπαγεται την αυξηση του ποσου των συνταξεων που πρεπει να καταβληθουν αλλα και τη μειωση των εισφορων που θα εισπραχθουν. Αν συνδυαστει το γεγονος αυτο με την αυξηση του προσδοκιμου ζωης πραγμα που σημαινει οτι τα Κρατη οχι μονο πληρωνουν περισσοτερους συνταξιουχους απο αυτους που μπορουν αλλα θα τους πληρωνουν και για παρα πολλα χρονια που πολλες φορες ξεπερνουν και τα χρονια εργασιας ( πχ. 25-30 χρονια εργασια ( εντος και φανταρικο ) συνταξη στα 57 προσδοκιμο ζωης τα 80. Αρα το Κρατος θα πληρωνει 23 χρονια συνταξη. Ειναι προφανες οτι για το Κρατος ειναι προτιμοτερο καποιος να πεθανει στα 70 αφου θα γλιτωσει 10 χρονια συνταξεων ητοι 12*10*700Ε = 84000Ε απο ενα και μονο συνταξιουχο . Ευκολα λοιπον μπορει να καταληξει στο συμπερασμα οτι τα δημοσιονομικα των Κρατων θα επωφελουνταν περισσοτερο αν μειωνοταν το προσδοκιμο ζωης αν δηλαδη οι πολιτες καπνιζαν, επιναν περισσοτερο αφου με αυτες τις συνηθειες θα οδηγουμασταν σε ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟΥ ΖΩΗΣ = ΑΠΟΝΟΜΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ = ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΠΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ. Αντιθετα με την απαγορευση του καπνισματος το πιο πιθανο ειναι να αυξηθει το προσδοκιμο ζωης αρα και τα κρατικα εξοδα.

Επισης, η μειωση καταναλωσης προιοντων καπνου θα δημιουργησει οικονομικα προβληματα τοσο στους καλλιεργητες καπνου αλλα και στις βιομηχανιες καπνου οι οποιες προφανως και θα προβουν σε απολυσεις πραγμα που σημαινει ΑΥΞΗΣΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ = ΑΥΞΗΣΗ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ = ΑΥΞΗΣΗ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

Εν κατακλειδι αν ηθελαν τα Κρατη να απαλλαγουν απο τα εξοδα που τους προκαλει το καπνισμα δεν θα μπορουσαν απλα να καλυπτουν σε μικροτερο βαθμο την υγειονομικη περιθαλψη παθησεων που προερχονται απο το τσιγαρο με την επαρκεστατη αιτιολογι α οτι ως Κρατος εχουμε κανει τα παντα απο το να σε αποτρεψουμε να καπνιζεις και σε εχουμε προειδοποιησει για τις βλαβερες συνεπειες του καπνισματος αλλα και σου παρεχουμε δωρεα ν προγραμματα στηριξης και απεξαρτησης απο αυτο και εσυ συνεχιζεις να καπνιζεις παρ' οτι γνωριζεις τις επιπτωσεις του τσιγαρου και απλα ελπιζεις οτι θα τις αποφυγεις. Ο καπνιστης επομενως ειναι υπευθυνος για τις πραξεις του και θα επωμιστει τις συνεπειες των επιλογων του. Αλλωστε η κατακτηση της πολυποθητης ελευθεριας προϋποθετει υπευθυνοτητα.

Παντως, πιστευω οτι η απαγορευση ουτως ή αλλως δεν προκειται να μειωσει δραστικα τον αριθμο των τσιγαρων που καπνιζει ο καπνιστης. Αν καπνιζε 1 πακετο / μερα πανω κατω τοσο θα καπνιζει παλι. Συνεπως, τα προβληματα υγειας που θελει να αποφυγει να πληρωσει το Κρατος δεν τα γλιτωνει.

Τελος αξιζει να σημειωθει οτι σε προηγμενες πολιτισμικα χωρες το καπνισμα ηδη και πριν Ευρωπαϊκης Ενωσης τελουσε υπο περιορισμους ( απαγορευση καπνισματος εντος εστιατοριων σε Σουηδια, Γαλλια, Καναδα ). Στην Ιταλια εδω και 3 χρονια απαγορευεται το καπνισμα σε ολους τους κλειστους χωρους δημοσιας χρησης συμπεριλαμβανομενων και των μπαρ και των καφετεριων.



Summer edition

Φετος το καλοκαιρι επισκεφτηκα τα Συβοτα για δευτερη φορα.Εκτος απο καταπληκτικες παραλιες στα Συβοτα θα συναντησει κανεις ευγενικους ανθρωπους καλαισθητα μαγαζια και προσιτες τιμες.Προσωπικα θεωρω την παραλια της Πισινας ισως την ομορφοτερη της Ελλαδας. Το ονομα δεν ειναι καθολου τυχαιο αφου τα νερα ειναι γαλαζοπρασινα αν και αρκετα κρυα , οπως αλλωστε σε ολο το Ιονιο. Επισης η προσβαση στη συγκεκριμενη παραλια γινεται μονο δια θαλασσης με ενοικιαζομενα βαρκακια (δεν χρειαζεται διπλωμα ) ή με βαρκακια-ταξι αφου βρισκεται σε μια κατραπρασινη βραχονησιδα απεναντι απο τα Συβοτα. Μολις φτασει κανεις εκει θα νοιωσει οτι παιζει στη ταινια The blue lagoon..
Μια μερα αποφασισαμε να κανουμε μια ημερησια εκδρομη με ενα πλοιο το οποιο μετα την περιηγηση σε διαφορες σπηλιες πηγαινει στους Αντιπαξους για μπανιο σε μια ανεπαληπτη παραλια και καταληγει στους πανεμορφους Αντιπαξους.
Φυσικα εντος του πλοιου οι επιβατες ηταν ολοφανερα υπεραριθμοι και σε καμια περιπτωση δεν υπηρχε θεση για ολους. Η δικαιολογια των ιδιοκτητων κλασσικη : ενα καλοκαιρι και εμεις περιμενουμε για να ζησουμε κλπ κλπ. Δηλαδη με τρεις μηνες δουλεια να ζεις για 12 ;
Στην ερωτηση κατα ποσο επιδρα ο υπερ του προβλεπομενου αριθμος επιβατων στην ασφαλεια η απαντηση παραμενει κλασσικη : ο προβλεπομενος αριθμος ειναι πολυ μικρος... αλλους τοσους χωραει το καραβι... αυτοι που εβαλαν τους κανονες δεν ξερουν... ειναι γραφειοκρατες...20 χρονια κανω αυτη τη δουλεια ποτε δεν κινδυνεψε κανεις κλπ Δηλαδη ο κατασκευαστης η το Λιμενικο δεν ξερουν και ξερει ο καπετανιος ; Προσωπικα, πιστευω οτι γνωριζει την επικινδυνοτητα της ενεργειας του απλα πιστευει η ελπιζει οτι δεν θα συμβει τιποτα, η ενδιαθετη κατασταση του χαρακτηριζεται απο αμελεια.
Η συμπεριφορα των επιβατων εξισου απαραδεκτη... ενω οι θεσεις υπο σκια ηταν περιορισμενες οπως και τα καθισματα ελαχιστοι ηταν αυτοι που αν και καθημενοι σκεφτηκαν τους υπολοιπους ορθιους. Οι περισσοτεροι οχι μονο ειχαν μια ταση να απλωθουν αλλα εβαζαν και τα πραγματα τους πανω στο καναπε παρα τη ρητη απαγορευση που υπηρχε αναρτημενη κανεις ομως δεν την εφαρμοσε αλλα και το προσωπικο του πλοιου δεν μεριμνησε ουτε επιδιωξε την εφαρμογη των κανονων που το ιδιο ειχε θεσει. Επισης οι πιο προχωρημενοι αφου εξασφαλιζαν τις θεσεις εντος του πλοιου υπο σκια φροντιζαν να δεσμευσουν και θεσεις στη πρυμνη του πλοιου με διαφορες πετσετες κλπ ωστε οταν θελησουν να κανουν την ηλιοθεραπεια τους... Με αλλα λογια, υπηρχαν ατομα που καταλαμβαναν 2-3 θεσεις την ωρα που υπηρχαν ορθιοι. Τραγικοτερο παραδειγμα αποτελουσε μια οικογενεια 5 ατομων που ειχε καταλαβει τουλαχιστον 8 θεσεις. Τελος, το προσωπικο του πλοιου ενω αντιλαμβανοταν και ενοιωθε την ηλεκτρισμενη ατμοσφαιρα που υπηρχε δεν εκανε τιποτα μη στεναχωρησει τους πελατες (που καθονται ) γιατι οι αλλοι οι ορθιοι στον ηλιο δεν ειναι πελατες...Το προβλημα θα μπορουσε να λυθει αν φυσικα οι θεσεις ηταν αριθμημενες αλλα αυτο σημαινει τερμα υπεραριθμοι = τερμα υπερκερδος !
Η μοναδικη οαση ηταν 2-3 παρεες που απο μονες τους δεχτηκαν να στριμωχτουν ωστε να καθησουν περισσοτεροι...
Αυτο το πλοιο ηταν μια μικρογραφια της ελληνικης κοινωνιας μιας κοινωνιας πτωχευμενης οχι μονο οικονομικα και πολιτικα αλλα πτωχευμενης και απο καθε αποψη ανθρωπιας, αλληλεγγυης χωρις αξιες ή ιδανικα. Η μοναδικη αξια ειναι η παρτυ μας ! να καθομαι εγω και οι αλλοι δεν παν να πνιγουν να παθουν ηλιαση να πιαστουν... στα αρχιδια μου!

Μεσα στο καραβι ηταν ο μεσος μαλακας - ατομιστης - ωφελιμιστης Ελληνας... ουτε ο κεφαλαιοκρατης ουτε ο τραπεζιτης ουτε ο εξουσιαστης... ολοι αυτοι ηταν στα διπλανα δεκαδες κοτερα, θαλαμηγους και ιστιοφορα που ειχαν κατακλυσει την περιοχη...

Τετάρτη 28 Ιουλίου 2010

Απεργια πανω απ' ολα ;

Αφορμη της αναρτησης αποτελουν οι προσφατες κινητοποιησεις των αγροτων που εκλεισαν τους δρομους, του ΠΑΜΕ που απεκλεισε τα λιμανια και εμποδιζε τον αποπλου των πλοιων, των ελεγκτων εναεριας κυκλοφοριας , των συμβασιουχων που εκλεισαν την Ακροπολη για καποιες ωρες και τελος των οδηγων φορτηγων με συνεπεια την ελλειψη βενζινης. Ακολουθησαν οι γνωστοι επαγγελματιες-αριστεροι που μπροστα στο δικαιωμα στην απεργια ολα υποχωρουν και οι γνωστοι επαγγελματιες-νοικοκυρηδες που το δικαιωμα στην απεργια υποχωρει παντα και παντου εναντι οποιουδηποτε αλλου δικαωματος-συμφεροντος. Τα δικαστηρια δυστυχως απο τη μια κηρυσσουν ολες τις απεργιες παρανομες ως καταχρηστικες και απο την αλλη δισταζουν να επεμβουν σε κραυγαλεες περιπτωσεις καταχρηστικοτητας (φυσικα για τους απανταχου ''αγωνιστες'' δεν υπαρχουν ποτε τετοιες ενω για τους ''νοικοκυρηδες'' ολες οι περιπτωσεις ειναι καταχρηστικες..).Τελος, η Πολιτεια καλει για λογους επικοινωνιακους σε προεξοφλημενους διαλογους οπου απλα ανακοινωνει τις αποφασεις της . Ενω στα ΜΜΕ αφου πρωτα βαυκαλιζονται οτι στην Ελλαδα γεννηθηκε η εννοια του διαλογου της δημοκρατιας κλπ αρχιζουν να γκαριζουν να μιλαει ο ενας πανω στον αλλο και να αρλουμπολογουν.
Ωστοσο , το συνταγμα προβλεπει τοσο το δικαιωμα στην απεργια (αρ 23Σ) οσο και το δικαιωμα στην ελευθερη αναπτυξη καθε εκφανσης της προσωπικοτητας του ( οικονομικη, κοινωνικη, επαγγελματικη κλπ )(αρ 5Σ + 57Αστικου Κωδικα). Επομενως, σε καθε απεργιακη κινητοποιηση οι απεργοι ασκουν το συνταγματικα κατοχυρωμενο δικαιωμα τους απο την αλλη ομως προσβαλλουν το επισης συνταγματικα κατοχυρωμενο δικαιωμα των υπολοιπων στην ελευθερη αναπτυξη της προσωπικοτητας( πχ του τουριστα που θελει να ταξιδεψει με το πλοιο στην προκαθορισμενη ωρα ειτε του επαγγελματια που δεν του επιτρεπουν τα τρακτερ να εκτελεσει τις μεταφορες του). Η συγκρουση ειναι εμφανης ενω οι λυσεις που προτεινονται απο πολιτικους και μεσα ειναι ολοκληρωτικες-ισοπεδωτικες ειτε προς τη μια ειτε προς την αλλη κατευθυνση συμφωνες με τις λογικες των ΜΜΕ. Τα συνταγματικα δικαιωματα ομως ειναι μεταξυ τους ισοδυναμα δεν υπαρχει καμια σχεση ιεραρχησης μεταξυ τους. Στις περιπτωσεις συγκρουσης δικαιωματων ως εργαλειο επιλυσης χρησιμοποιειται απο τη νομικη επιστημη η πρακτικη εναρμονιση , δηλαδη η με αμοιβαιες υποχωρησεις των δυο δικαιωματων σταθμιση και η επακολουθη προστασια τους στο μετρο του δυνατου, δηλαδη ουτε η απεργια θα απογορευθει ουτε θα αναχθει στο απολυτο /ανωτατο δικαιωμα. Θα βαλουν δηλαδη και οι δυο αντικρουομενες πλευρες νερο στο κρασι τους. Η λογικη που κυριαρχει και εδω ειναι αυτη της αρχης της αναλογικοτητας (rule of reason για τους Αγγλοσαξωνες) δηλαδη απο τα εξισου αποτελεσματικα μεσα οφειλω να διαλεξω το ηπιοτερο για τα αλλα δικαιωματα. Δηλαδη το δικαιωμα στην απεργια υποχωρει εκει που οι συνεπειες για τους υπολοιπους αρχιζουν να γινονται αφορητες και υπερμετρες. Για παραδειγμα στη Γερμανια κατα τη διαπραγματευση των συλλογικων συμβασεων εργασιας οι Γερμανοι εργαζομενοι αρχικα προχωρουν σε 2ωρες στασεις εργασιας αν δουν οτι τους αγνοουν οι 2 ωρες γινονται 3 κοκ, ή το να κλεισω τους δρομους για καποιες ωρες ειναι κατι το θεμιτο αλλα το να τους κλεισω για πολλες μερες και τα βραδια να βαζω security να φυλανε τα τρακτερ ειναι μαλλον οχι μονο δυσαναλογο αλλα και αναποτελεσματικο αφου λειτουργωντας κανεις τοσο εγωιστικα / συντεχνιακα αδιαφορωντας για το κοινωνικο συνολο το μονο που θα καταφερει ειναι να στρεψει την κοινωνια εναντιον του και επομενως να καταδικασει σε αποτυχια την κινητοποιηση, αφου conditio sine qua non για μια επιτυχημενη κινητοποιηση ειναι τοσο η μαζικοτητα οσο και το απαραιτητο κοινωνικο consensus.
Το δικαιο των αιτηματων δεν λειτουργει νομιμοποιητικα σε υπεμετρης εντασης μεσα ακομα και αν ειναι πανθομολογουμενο και πασιφανες πχ οι απληρωτοι για πολλους μηνες συμβασιουχοι του Υπουργειου Πολιτισμου ή οι αδιοριστοι επιτυχοντες του ΑΣΕΠ. Το οτι εχει κανεις δικαιο δεν του δινει το δικαιωμα να κανει ο,τι γουσταρει ή να βαζει βομβες στην Ακροπολη (εξυπναδα ) ( βλ. http://www.lifo.gr/mag/columns/3114 ) το οτι το Κρατος παρανομει δεν δινει σε κανενα το δικαιωμα να παρανομει και αυτος, ισοτητα στην παρανομια δεν υφισταται. Η αρχη της νομιμοτητας ειναι κατι που πρεπει να επιζητα ο ιδιος ο πολιτης και να ζητα την επαναφορα στην νομιμοτητα των εκαστοτε παρανομουντων και οχι να τους χρησιμοποιει ως δικαιολογια για να παρανομει και αυτος. ( η λογικη ''το δικαιο αιτημα καθιαγαζει τα παντα'' κυριαρχει στην Ελλαδα και μια ανασκοπηση στο Δεκεμβρη- δολοφονια αλεξη Γρηγοροπουλου αρκει για να το αποδειξει, οπου το εγκλημα-κακουργημα του Κρατους μεσω των οργανων του εδωσε το δικαιωμα σε καταστροφες και πλιατσικα ενω η απαντηση σε οσους κατεκριναν τους βανδαλισμους ηταν του τυπου εμεις μιλαμε για ζωες και σεις μιλατε για ζημιες - λες και αναγαστικα επρεπε να χουμε ειτε το ενα ειτε το αλλο.)

Δευτέρα 10 Μαΐου 2010

Κοινωνικη Ασφαλιση Ι

Ως το πλεον επικαιρο θεμα αλλα και ενα εκ των σημαντικοτερων για τους νεους ανθρωπους αξιζει μια αποπειρα διασαφησεων και αναλυσεων μακρια απο πολιτικες σταθμισεις και κομματικες σκοπιμοτητες. Ξεκινωντας, θα ηθελα να τονισω οτι η κοινωνικη ασφαλιση εχει μια βαση, η οποια ειναι το ελαχιστο οριο προστασιας, λειτουργει εξασφαλιζοντας ενα minimum επιπεδο διαβιωσης. Αυτο το minimum ειναι αναπαλλοτροιωτο και συνταγματικως κατοχυρωμενο (αρ 25παρ1 και 22παρ5 Σ) δηλαδη καμια ρυθμιση δεν μπορει να θεσει το επιπεδο της κοινωνικης ασφαλισης κατω απο αυτο το minimum. Το αλλο φυσικα ακραιο οριο ειναι το optimum της προστασιας. Εντος αυτου ου πλαισιου μεταξυ minimum και optimum ειναι πλεον ΠΟΛΙΤΙΚΗ επιλογη που θα τοποθετηθει το επιπεδο της κοινωνικης ασφαλισης, με σοβαρο ομως αντικτυπο στα οικονομικα ενος κρατους.
Με βαση τη νομολογια του ΣτΕ ο νομοθετης πρεπει να εχει στο νου του οταν ρυθμιζει θεματα κοινωνικης ασφαλισης δυο αρχες : α) την προαγωγη της κοινωνικης ασφαλισης, δηλαδη το συμφερον του ασφαλισμενου, να απολαμβανει δηλαδη περισσοτερων παροχων που θα του εξασφαλιζουν καλυτερο επιπεδο διαβιωσης , δηλαδη μια βελτιωση του επιπεδου κοινωνικης ασφαλειας προς το optimum
και β) την προστασια/διασφαλιση του ασφαλιστικου κεφαλαιου, να εξασφαλιζεται δηλαδη η βιωσιμοτητα του θεσμου, να μπορει να λειτουργει η κοινωνικη ασφαλιση στο διηνεκες, η οικονομικη διαιωνιση του θεσμου της κοινωνικης ασφαλισης. Αν πχ δοθουν συνταξεις 10000Ε στον καθενα σιγουρα προαγεται η κοινωνικη αφαλιση αλλα μαλλον στερειται η δυνατοτητα απονομης συνταξεων στο μελλον αφου τα ταμεια μαλλον θα πτωχευσουν... Ερμηνευοντας αυτη την αρχη εχει πλεον γινει απο ολους δεκτο οτι καθε νεα προβλεπομενη παροχη πρεπει να συνοδευεται απο αντιστοιχη αναλογιστικη μελετη , που θα βρεθουν δηλαδη οι ποροι που θα καλυψουν την παροχη ποσο θα επιβαρυνθουν τα ταμεια., συναρτα την παροχη με την βιωσιμοτητα (βλ. 73 παρ1 και 74παρ1 Σ). Αυτο φαινομενικα και βραχυπροθεσμα δεν εξυπηρετει τους ασφαλισμενους οι οποιοι αντιλαμβανονται το λογο αυτο ως δικαιολογια για να μην τους δοθει η να τους στερηθει μια παροχη. Μακροπροθεσμα ομως, προφανως και λειτουργει υπερ των ασφαλισμενων καθως εξασφαλιζονται οι συνταξεις και τα επιδοματα που θα λαμβανουν, μεσω της διασφαλισης της βιωσιμοτητας των ταμειων . Θα πρεπει δηλαδη καθε ασφαλισμενος να αξιολογει το γεγονος οτι αν του δοθει μια παροχη τωρα μπορει να οδηγησει στη στερηση μερους της συνταξης/καποιας παροχης απο τα παιδια του!
Μια αλλη πανθομολουμενη αρχη συνιστα η αρχη της βιωσιμοτητας η οποια οριζει οτι για να ειναι ενα ταμειο βιωσιμο πρεπει 4 να δουλευουν και 1 να παιρνει συνταξη. Στην Ελλαδα αυτη τη στιγμή 2,3 δουλευουν και 1 παιρνει συνταξη . Επισης οριο ηλικίας αποτελουν τα 60 χρονια όμως πραγματικος μεσος ορος συνταξιοδοτησης στην Ελλαδα ειναι τα 57χρονια.
Το συστημα που ακολουθει η Ελλαδα ειναι το συστημα BISMARK δηλαδη υπαρξη πολλαπλων φορεων ασφαλισης διαφορετικων για καθε επαγγελματικη κατηγορια χρηματοδοτουμενων απο ασφαλιστικες εισφορες. Αυτο το συστημα οδηγει σε ''κραυγαλεες ανισοτητες στην παρεχομενη ασφαλιστικη καλυψη''. Ουσιαστικα, με αυτο το συστημα ωφελουνται συγκεκριμενες επαγγ. ομαδες που εχουν τη δυναμη και τα μεσα να πιεσουν. Εχει υποστηρικτει εντονως η αντισυνταγματικοτητα του εν λογω θεσμου δεδομενου οτι δεν προκυπτει η πολλαπλοτητα ουτε απο το 22παρ1 Σ ενω και το 21παρ3 την προστασια δηλαδη που παρεχει το Κρατος για γηρατεια και αναπηρια το οποιο δεν δικαιολογει διακριση αναλογα με το επαγγελμα ( ''η προτιμησιακη μεταχειριση συγκεκριμενων κατηγοριων συνταξιουχων αναλογα με τη δυναμη πιεσης των συνδικαλιστικων οργανωσεων δυσκολα συμβιβαζεται με τις επιταγες του 21παρ3Σ''). Ενω τιθεται θεμα και με την αρχη της ισοτητας 4παρ1 Σ η οποια επιτασσει οι ομοιες καταστασεις να αντιμετωπιζονται ομοια και πολλοι εργαζομενοι αν και ουσιαστικα συνιστουν ομοιες καταστασεις (πχ παρεχουν διοικητικα καθηκοντα ιδιας βαρυτητας, πληρωνουν τις ιδιες εισφορες ) παιρνουν διαφορετικη συνταξη, δηλαδη αντιμετωπιζονται ανομοια ομοιες καταστασεις δηλαδη αντισυνταγματικα!
( τα κειμενα εντος εισαγωγικων ειναι απο το βιβλιο του συνταγματολογου Κ.χρυσογονου καθηγητη Νομικης ΑΠΘ, Ατομικα και κοινωνικα δικαιωματα, νομικη βιβλιοθηκη, τριτη εκδοση 2006, σελ 560, 562)
Το συστημα ενοποιησης ταμειων ονομαζεται συστημα BEVERIDGE / συστημα κοινωνικης ασφαλειας και στηριζεται σε εναν ΕΝΙΑΙΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΦΟΡΕΑ ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ. Συγχρονο στοχο αποτελει η κατευθυνση προς αυτου του τυπου τα συστηματα καθως κρινονται απο τους εργατολογους και συνταγματολογους ως δικαιοτερα, αν κοινως αποδεκτο αποτελει το γεγονος οτι στην Ελλαδα κατι τετοιο ειναι ανεφικτο. Το νεο νομοσχεδιο ειναι αρκετα επηρεασμενο απο αυτο το συστημα.
ΟΛΑ τα ταμεια τα οποια στηριζονται στις ασφαλιστικες παροχες ειναι ελλειμματικα και αντιμετωπιζουν προβλημα βιωσιμοτητας. Οσα ταμεια ειναι ισχυρα ειναι επειδη χρηματοδοτουνται απο κοινωνικους πορους. Οι ποροι αυτοι πληρωνονται απο τριτους. Δηλαδη τριτοι ασχετοι με το ταμειο, υπερ του οποιου προβλεπονται αυτοι οι ποροι ,το χρηματοδοτουν, πχ αγγελιοσημα, χρηματα υπερ Ταμειου Νομικων σε διαφορα συμβολαια αγωγες τα οποια τα πληρωνουν οχι οι δικηγοροι αλλα οι πελατες .Ετσι οχι μονο τα πληρωνουν τριτοι αλλα επωφελουνται οι δημοσιογραφοι και οι δικηγοροι αφου η περιουσια των ταμειων που τους χορηγουν συνταξη αυξανεται χωρις αυτοι (οι δικηγοροι δημοσιογραφοι )να καταβαλλουν αντιστοιχη εισφορα.Πληρωνει δηλαδη ο πελατης οχι μονο την αμοιβη του δικηγορου αλλα και χρηματοδοτει τη συνταξη του! Κοινωνικοι ποροι δεν προβλεπονται για ολα τα ταμεια. Ενα αλλο κραυγαλεο παραδειγμα κοινωνικου πορου συνιστα ενα ποσοστο επι της αξιας καθε δημοσιου εργου υπερ του ΤΣΜΕΔΕ (ταμειο μηχανικων.
Τελος, αξιζει να αποσαφηνιστει οτι το συστημα που εχουμε ειναι στατικα αναδιανεμητικο, στηριζεται στην αλληλεγγυη γενεων, εχει διαγενεακο χαρακτηρα. Δηλαδη, η τωρινη εργαζομενη γενια πληρωνει τις συνταξεις των τωρινων συνταξιουχων, επειδη πιστευει οτι τις συνταξεις της θα τις πληρωσει με τη σειρα της η επομενη εργαζομενη γενια ( δλδ ο γονιος πληρωνει τη συνταξη του παππου επειδη περιμενει πως ο γιος του θα πληρωσει τη δικη του οταν ερθει η ωρα). Οι εισφορες που πληρωνει καθε εργαζομενος δηλαδη δεν προοριζονται για αυτον αλλα για τους συνταξιουχους και τυπικα, δεν μαζευονται καπου οι εισφορες και οταν ερθει η ωρα της ξαναδινει πισω σε μορφη συνταξης. Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ ΜΑς ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΩΡΙΝΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ.
Το κρατος εχει οχι μονο το ρολο του εγγυητη δηλαδη δεν αφηνει κανενα ασφαλιστικο φορεα να πτωχευσει αλλα και το ρολο του συγχρηματοδοτη δηλαδη καλυπτει τα ελλειμματα των ταμειων ετσι ωστε να μπορουν αυτα να συνεχιζουν να δινουν συνταξεις . Συμφωνα με αναλογιστικες μελετες το ελλειμμα των ασφαλιστικων ταμειων που θα κληθει να καλυψει το Κρατος θα αντιστοιχει σε 17,1% του ΑΕΠ το 2030, 21,4% το 2040, 24% το 2050! ! ! !
Αυτο που προτεινει το νεο νομοσχεδιο ως αρχη ειναι το εξης :
μια α)εθνικη συνταξη που θα χορηγειται σε ολους δουλευουν η οχι η οποια θα χορηγειται οταν συμπληρωσει κανεις τα 65 χρονια (γυρω στα 300ε )
και β)μια ανταποδοτικη συνταξη η οποια θα ειναι αντιστοιχη με τις εισφορες που κατεβαλε κανεις και τα χρονια που δουλεψε
Το βασικο ομως ειναι οτι το ανταποδοτικο σκελος και 40 χρονια να δουλεψει κανεις δυσκολα θα μπορει να αποδοσει μια υψηλη συνταξη ως συνολο (εθνικη συνταξη+ανταποδοτικη ) .
ΘΑ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΔΗΛΑΔΗ ΔΥΟ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΘΑ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ ΤΑ 700-800ε ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΟΡΕΣ



Σάββατο 6 Μαρτίου 2010

Η χρηματοπιστωτικη κριση με απλα λογια

Η κριση του 2008-2009 που ξεκινησε απο τις ΗΠΑ και στη συνεχεια εξαπλωθηκε Ευρωπη ειναι μια απο τις βασικοτερες αιτιες που οδηγηθηκε η Ελλαδα σε τετοιο τελμα.Βεβαια, οταν ξεκινησε αυτη η κριση κ επειδη τα αποτελεσματα της δεν ειχαν φανει ακομα οι διαφοροι πολιτικοι κ δημοσιογραφοι πετουσαν χαρταετο..(περι ανθεκτικης ελληνικης οικονομιας, η παραοικονομια θα μας σωσει, εμεις ειμαστε οι εξυπνοι για αυτο τη γλιτωσαμε κλπ).Τελικα οπως αποδειχθηκε απλα δεν ειχε ερθει η ωρα μας..
Η κριση αυτη ειχε ως επικεντρο τις τραπεζες.Ο πλουτος των τραπεζων βρισκεται σε δυο επιπεδα: α)στο πραγματικο πλουτο δηλαδη τα χρηματα που εχει στο ταμειο της δηλαδη την πολυποθητη ρευστοτητα και β)στο λογιστικο δηλαδη τα διαφορα χαρτια που ενσωματωνουν μια αξια (πχ ομολογα, μετοχες απαιτησεις απο πιστωσεις κλπ).Οι τραπεζες εχοντας ως στοχο να αυξησουν το τζιρο τους επρεπε να αυξησουν την ρευστοτητα τους.ετσι ανεθεσαν σε οικονομολογους, manager κλπ να βρουν νεους τροπους αποκτησης ρευστου περαν απο τους παραδοσιακους δηλαδη τα δανεια απο αλλες τα τραπεζες ή τα ομολογα.Ετσι ανακαλυφθηκε η τιτλοποιηση απαιτησεων ως προιον της ερευνας ολων αυτων των ανθρωπων, δηλαδη οι τραπεζες τιτλοποιουσαν τις απαιτησεις τους κυριως απο στεγαστικα δανεια κ στη συνεχεια τα πωλουσαν ποριζομενες απεριοριστη ρευστοτητα κ κατα συνεπεια αποκτουσαν εκ νεου δυνατοτητα χορηγησης δανειων. Με απλα λογια οι τραπεζες ομαδοποιουσαν τις απαιτησεις τους απο τους δανειοληπτες με βαση διαφορα κριτηρια (πχ χρονο ληξης δανειου, ειδος επιτοκιου (σταθερο/κυμαινομενο), υψος επιτοκιου, ασφαλειες (εγγυηση, υποθηκη,προσημειωση) κλπ) και συγκροτουσαν ομολογα που αποτελουνταν απο επιλεγμενες απαιτησεις (κυριως μη ληξιπροθεσμες δηλαδη μη απαιτητες) ή αλλιως δομημενα ομολογα.
Τα συγκεκριμενα ομολογα οι τραπεζες πο τα εξεδιδαν τα μεταβιβαζαν σε off-shore εταιριες που τους ανηκαν, οι οποιες off-shore πουλουσαν τα συγκεκριμενα δομημενα ομολογα στη δευτερογενη χρηματοπιστωτικη αγορα / αγορα παραγωγων . Αρχικα τα αγοραζαν αρχικα hedge funds αλλα στη συνεχεια αρχιζαν να τα αγοραζουν τραπεζες κ αλλα χρηματοδοτικα ιδρυματα κ απο ενα σημειο κ περα κ θεσμικοι φορεις (βλ ασφαλιστικα ταμεια)απο ολο το κοσμο. Συντομα αρχισε κ το διευρημενο εμποριο των συγκεκριμενων ομολογων δηλαδη ιδρυματα τα αγοραζαν με σκοπο τη μεταπωληση σε τριτους.
Με αυτο το τροπο η τραπεζα ενω ταυτοχρονα δανειζε κ μειωνοταν η ρευστοτητα της σε πολυ συντομο χρονικο διαστημα ειχε παρει πισω τα χρηματα της μεσω της τιτλοποιησης των απαιτησεων πολυ πριν καταστει η απαιτηση κατα του δανειοληπτη ληξιπροθεσμη/απαιτητη, και επομενως μπορουσε εκ νεου να ξαναδανεισει.
Φυσικα, ολοι αυτοι που δουλεψαν κ διαμορφωσαν την τιτλοποιηση απαιτησεων πληρωθηκαν αδρα (μεσω αμοιβων κ μπονους) κ αποτελεσαν τα επονομαζομενα golden boys!
Ομως τα νοικοκυρια υπερχρεωθηκαν, αδυνατουσαν να εξοφλησουν, οι τραπεζες ειχαν αρχισει να δανειζουν χωρις να παιρνουν τις απαραιτητες ασφαλειες (υποθηκη,εγγυηση κλπ) ενω κ οι τιμες των ακινητων ειχαν ανεβει σε δυσθεωρατα υψη αφου λογω της συνεχους παροχης στεγαστικων δανειων η ζητηση ηταν πολυ υψηλη. Αυτο ειχε ως αποτελεσμα οι τραπεζες να αδυνατουν να αποπληρωσουν τα ομολογα που ειχαν πωλησει σε αλλες τραπεζες κ χρηματοδοτικα ιδρυματα.Τα ομολογα αυτα ονομαστηκαν πλεον τοξικα, αφου δεν ηταν πλεον τιποτα αλλο απο ενα κομματι χαρτι. Κατα συνεπεια αντιμετωπιζαν προβληματα ρευστοτητας-δηλαδη δεν ειχαν πραγματικα χρηματα στα ταμεια τους- οχι μονο οι τραπεζες που πωλουσαν τετοιου ειδους ομολογα αλλα και οι τραπεζες που τα ειχαν αγορασει.Αυτο οδηγησε στην αδυναμια χορηγησης δανειων κ εν γενει χρηματοδοτησεων κ πιστωσεων στην αγορα κ επομενως στην υφεση, δεδομενου οτι κυριος μοχλος αναπτυξης στις καπιταλιστικες κοινωνιες αποτελει ο δανεισμος/πιστωση των τραπεζων στα κρατη, επιχειρηματιες, καταναλωτες.
Γιατι αγοραζαν οι αλλες τραπεζες ή ακομα κ οι θεσμικοι φορεις(αφαλιστικα ταμεια) τετοιου ειδους ομολογα?
Πρωτον, διοτι τα συγκεκριμενα ομολογα υποσχονταν υψηλα κερδη για τους αγοραστες κ η απληστια ειναι εμφυτο χαρακτηριστικο του ανθρωπου.
Δευτερον, γιατι επεφταν κ οι απαραιτητες μιζες για να προτιμηθουν ως επενδυσεις.
Τριτον, γιατι οι διαφοροι οικοι εκτιμησεως πιστοληπτικης ικανοτητας κ παροχης επενδυτικων πληροφοριων διαρρηγνυαν τα ιματια τους για την φερεγγυοτητα των συγκεκριμενων ομολογων.
Τεταρτον, ολα τα μεγαλα χρηματοδοτικα ιδρυματα αγοραζαν τετοιου ειδους ομολογα ενισχυοντας την πεποιθηση στην αγορα οτι ειναι τα συγκεκριμενα ομολογα αξιοπιστα.
Φαινεται παντως ξεκαθαρα οτι προκειται για ενα παιχνιδι τζογου.

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010

Euribor, Swaps και Hedge Funds

Σε προφανη συνεχεια του προηγουμενου ποστ θα προσπαθησω να προσεγγισω τους τρεις αυτους ορους που οι περισσοτεροι αγνοουν η εχουν μια νεφελωδη εικονα για αυτους, παρολο που σε μεγαλο βαθμο καθοριζουν πλεον την καθημερινοτητα του πολιτη.
Euribor. Ενας ορος αρκετα γνωστος ιδιως απο το πλαισιο των στεγαστικων δανειων..ο συγκεκριμενος ορος εισηχθη μετα την δημιουργια της ευρωζωνης και της ΕΚΤ (ευρωπαικη κεντικη τραπεζα).Μια απο τις αρμοδιοτητες της ΕΚΤ ειναι κ η διαπιστωση σε καθημερινη βαση του euribor, δηλαδη του μεσου ορου των επιτοκιων που ισχυουν στο διατραπεζικο δανεισμο (ναι.. κ οι τραπεζες δανειζονται!!),δηλαδη συλλεγει τα επιτοκια με τα οποια δανειζονται οι ιδιωτικες τραπεζες με εδρα σε χωρα της ευρωζωνης, βγαζει ενα μεσο ορο ο οποιος αποτελει το περιφημο euribor!Δηλαδη το euribor δεν καθοριζεται απο την ΕΚΤ,απλα αυτη ως παρατηρητης μαθαινει με ποια επιτοκια δανειζονται οι τραπεζες κ βγαζει ενα σχετικο μεσο ορο.Οι δανειστες των τραπεζων ειναι παλι τραπεζες αλλα κυριως consortium τραπεζων.
Swaps,δηλαδη συμβασεις ανταλλαγης επιτοκιων (ή/και) νομισματων.Δηλαδη ο Α κ Β δανειζονται απο τους Γ και Δ σε Ε αντιστοιχα,απλα ο Α δανειστηκε με σταθερο επιτοκιο κ ο Β με κυμαινομενο..Εν συνεχεια, ο Α κ ο Β συμφωνουν μεταξυ τους να ανταλλαξουν τους τοκους που πληρωνουν χωρις ομως να επρεαστουν οι αρχικες σχεσεις με τους δανειστες τους.
Στις συμβασεις ανταλλαγης νομισνματων συμφωνειται η ανταλλαγη συγκεκριμενων ποσων απο ενα νομισμα (πχ Ε) σε ενα αλλο (πχ $) ομως, τα ποσα αυτα θα επιστραφουν κ απο τους δυο στο αρχικο νομισμα στην ιδια συνηθως ισοτιμια αλλα επιβαρυμενα με επιτοκιο συνηθως κυμαινομενο.Δηλαδη ανταλλασσω 100Ε με 50$ (πχ ισοτιμια 1$=2Ε) κ συμφωνω σε επιστροφη κ επανανταλλαγη του ποσου αυτου σε Ε προσαυξημενο με τοκο.Οι συμβασεις αυτες εξυπηρετουν συνηθως την συνναλαγματικη πολιτικη κρατων ή τραπεζων ειτε στα διαφορα κερδοσκοπικα παιχνιδια-αλλωστε οι χρηματοπιστωτικες-τραπεζικες αγορες,το λεγομενο εμποριο χρηματος δεν ειναι τιποτα αλλο παρα τζογος για πιο ευφυιεις παικτες-ειτε συνιστουν μεσα για τη διατηρηση σταθεροτητας τιμων,ελεγχου προσφορας κ ζητησης κ της εν γενει ρευστοτητας.
Τελος, τα hedge funds ειναι κατα βαση οι κερδοσκοποι που συνεχως ακουμε στην Ελλαδα οτι φταινε για τα υψηλα επιτοκια δανεισμου της χωρας.Οι ανθρωποι που διαχειριζονται κ ειναι υπεθυνοι για την πολιτικη των κερδοσκοπικων επενδυτικων κεφαλαιων/κεφαλαιων αντισταθμισης κινδυνου ειναι η αφροκρεμα των αγγλοσαξωνικων οικονομικων πανεπιστημιων κ κολλεγιων.Ολοι αυτοι οι φοιτητες που βλεπαμε στις αμερικανικες ταινιες του '90 οπου κ οι οικονομικες eπιστημες ανθουσαν καθως η συντριπτικη πλειοψηφια των νεων τις επελεγε.Τα hedge funds ειναι ουσιαστικα μια περιουσια,οxi ομως απο κινητα ή ακινητα ,αλλα απο τοποθετησεις σε υψηλου ρισκου προιοντα χρηματαγορας (πχ μετοχες ομολογα swaps ).Τα λεφτα για αυτες τις τοποθετησεις αντλουνται απο δανεια.Εδω εμφανιζεται κ η τεχνικη της μοχλευσης (leverage), δηλαδη εχω ενα κεφαλαιο το οποιο αν το επενδυα σε μια συγκεκριμενη δραστηριοτητα θα αποκομιζα κερδος 2% ενω αν διεθετα περισσοτερα χρηματα για την ιδια επενδυση θα αποκομιζα κερδος υπερδιπλασιο,για αυτο παιρνω ενα δανειο κ τα χρηματα αυτα (του αρχικου κεφαλαιου+το ποσο του δανειου)τα επενδυω σε ενα προιον χρηματαγορας που θα μου επιφερει κερδος πολυ περισσοτερο απο το να επενδυα μονο το αρχικο κεφαλαιο.Αυτη η τεχνικη λειτουργει ως μοχλος για την επιτευξη υψηλοτερων αποδοσεων.Κυριο χαρακτηριστικο ειναι οτι οι τοποθετησεις που επιλεγονται ειναι ιδιαιτερα υψηλου ρισκου ωστε να επιτυγχανεται υψηλοτερο κερδος (καθαρος τζογος δηλαδη),για αυτο αναπτυσσονται κ ιδιαιτερες τεχνικες αντισταθμισης (hedging) ωστε να περιοριστουν ή να καλυφθουν οι κινδυνοι (πχ. κινδυνοι αγορας,επιτοκιων,συναλλαγματος).Οι ανθρωποι αυτοι συνηθως σχηματιζουν ετερορρυθμες εταιριες, που ειναι τυπικα κυριοι αυτης της ομαδας περιουσιας , οπου συμμετεχουν ως ετερρορυθμοι εταιροι,και κατα συνεπεια με περιορισμενη ευθυνη, επενδυτες υψηλης οικονομικης επιφανειας (Soros κλπ).Ενα αλλο χαρακτηριστικο ειναι επισης κ η μακροχρονια διαρκεια της επενδυσης.Ο τζιρος των κεφαλαιων αντισταθμισης κινδυνου αγγιζει το υψος εκαντονταδων δισεκατομμυριων δολλαριων.

Τετάρτη 3 Μαρτίου 2010

Spreads και Ομολογα

Επειδη πολυς λογος γινεται αλλα κανεις δεν εξηγει με σαφηνεια τι ακριβως σημαινουν οι οροι αυτοι, παρολο που πρωταρχικος ρολος της ενημερωσης ειναι να αποσαφηνιζει τετοιου ειδους τεχνικους επι της ουσιας ορους με καποια συνθετοτητα, τα μμε τους θεωρουν δεδομενους την ιδια στιγμη που οταν καποιος προσπαθει να πει κατι πιο εμπεριστατωμενα κ χωρις κομματικα γυαλια τον διακοπτουν με την αιτιολογια οτι δεν καταλαβαινει ο κοσμος κ οτι τα λεει πολυ συνθετα κλπ.Με αλλα λογια ο απολυτος λαικισμος!Πως μπορεις να μιλας για spread, hedge funds, ομολογα κλπ χωρις να εχεις εξηγησει τι περιπου σημαινουν? Αντιθετα τα μμε προτιμουν τα ρεπορταζ κλειδαροτρυπας τους ανουσιους σχολιασμους κ την πρασινη ή μπλε κριτικη παντα υπο το φως του ενδοξου αριστερου παρελθοντος (βλ. απαραδεκτους κ σπυρο παπαδοπουλο) πανω σε θεματα πρωτοφαντα και συγχρονα που σιγουρα ενα μεγαλο μερος του κοσμου αγνοει δικαιολογημενα διοτι αποτελουν εξιδιασμενα θεματα που μονο οσοι ασχολουνται ειδικα τα γνωριζουν.
Στο θεμα μας..
Το κρατος σε καθεστωτα ελευθερης αγορας λειτουργει ουσιαστικα οπως μια εταιρια.(Αν πρεπει να παραλληλιστει με μια αυτη ειναι κατα τη γνωμη μου η ΕΠΕ, διοτι οι πολιτικοι ειναι περιορισμενης ευθυνης, οι αποφασεις παιρνονται με πλειοψηφια προσωπων κ κεφαλαιου ,δηλαδη δεν αρκει μονο να το θελουν οι περισσοτεροι ουτε αρκει να το θελουν μονο οι πλουσιοι(δλδ το κεφαλαιο).Καμια ρυθμιση δεν προχωρα αν δεν την επιθυμουν σε ενα ελαχιστο πλειοψηφικο ποσοστο κ οι δυο.Αλλο ειναι το θεμα το πως πειθονται κ ποιος ο ρολος των μεσων κ της εν γενει επικοινωνιακης πολιτικης)
Συνεπως, ο τροπος χρηματοδοτησης ειναι δυο ειδων ειτε με ιδια κεφαλαια δλδ εισφορες των μελων (βλ φορους) ειτε με ξενα κεφαλαια δηλαδη με δανεια απο αλλα κρατη ή τραπεζες.
Το ποσο των απαιτουμενων χρηματων καθοριζεται απο το παθητικο του ισολογισμου, δλδ οταν μιλαμε για κρατος, του προυπολογισμου.
Ενα ιδιαιτερο ειδος δανειου ειναι το ομολογιακο δανειο.Εδω η εταιρια οριζει το ποσο που χρειαζεται πχ 100Ε κ το τεμαχιζει σε ισα συνηθως κομματια πχ 10 κομματια αξιας 10Ε.Τα κομματια αυτα ονομαζονται ομολογιες / ομολογα,διοτι η εταιρια-κρατος ομολογει οτι ο χ αγορασε την συγκεκριμενη ομολογια εναντι των 10Ε, κ ειναι ειδος αξιογραφων, διοτι η απαιτηση ( να του επιστρεψει πισω τα 10Ε) που εχει ο αγοραστης κατα της εταιριας εγχαρτουται-ενσωματωνεται σε ενα κομματι χαρτι.Οι ομολογιες εχουν ορισμενη χρονικη ληξη οποτε κ επιστρεφεται το ποσο που κατεβαλε ο αγοραστης για να την αποκτησει.
Φυσικα κανεις δεν προκειται να αγορασει ομολογιες (δηλαδη να δανεισει την εταιρια-κρατος) αν δεν προσδωκα κερδος.Αυτο μεταφραζεται στα ομολογα/ομολογιες ως τοκος.δηλαδη ο χ αγοραζει ομολογια 10Ε η οποια οταν ληξει η εταιρια-κρατος θα πληρωσει τα 10Ε+τον τοκο.το υψος του τοκου καθοριζεται απο το επιτοκιο,το οποιο με τη σειρα του καθοριζεται σωρευτικα απο διαφορους παραγοντες (πχ τιμη πληθωρισμου,κοστος διατραπεζικου δανεισμου,κερδος που επιδιωκει ο αγοραστης και τελος φερεγγυοτητα της εταιριας-κρατους,δηλαδη υπολογιζεται ενα επιτοκιο για καθε παραγοντα κ ολα αυτα συνεκτιμωνται στο προσδιορισμο ενος τελικου επιτοκιου.).Spread = περιθωριο κερδους δηλαδη οταν καποιος παιρνει ενα δανειο το κερδος του Δανειστη δεν ειναι το επιτοκιο γιατι μεσα στο επιτοκιο αυτο περιλαμβανονται και τα εξοδα του αν επομενως αυτα τα εξοδα δεν ειναι καποιο σταθερο μεγεθος τοτε και το κερδος δεν θα ειναι σταθερο αλλα μεταβλητο μεγεθος για αυτο και ονομαζεται spread.Τα ελληνικα spreads εχουν παρει την ανιουσα διοτι η αφερεγγυοτητα αποτελει παραγοντα διαμορφωσης των επιτοκιων και η Ελλδα καθε αλλο παρα φερεγγυα μπορει να χαρακτριστει . Επισης, οταν αγοραζει κανεις ομολογα ασφαλιζεται σε μια ασφαλιστικη εταιρια ωστε να ειναι σιγουρος οτι θα παρει πισω τα λεφτα του, προστατευεται δηλαδη απο τυχον πτωχευση, αδυναμια πληρωμων εκ μερους του οφειλετη-κρατους. Το ασφαλιστρο το πληρωνει φυσικα το κρατος-εκδοτης του ομολογου και δεν αποτελει καποιο ποσο απλα λειτουργει ως προσθετο επιτοκιο επι του ομολογου- για αυτο λέμε ΤΑ spreads- αφου περα απο το spread κερδους εχουμε και το spread-ασφαλιστρο τα οποια συνυπολογιζονται. Αυτο το ασφαλιστηριο συμβολαιο ονομαζεται CDS και την ασφαλεια θα την παρει ο αγοραστης του ομολογου αν επελθει ο κινδυνος δηλαδη χρεωκοπησει η Ελλαδα.Οι κατοχοι-αγοραστες ομολογων των CDS (Credit Default Swap) τα πωλουν με τη σειρα τους στη δευτερογενη αγορα παραγωγων.Αυτος που τα αγοραζει δηλαδη θα παρει το ασφαλισμα αν πτωχευσει το κρατος-οφειλετης δηλαδη οσοι εχουν αγορασει CDS που καλυπτουν τον κινδυνο χρεωκοπιας της Ελλαδας τους συμφερει να πτωχευσει η Ελλαδα!( πχ ασφαλιζω για κλοπη το αυτοκινητο μου και οριζεται οτι θα παρω σε περιπτωση επελευσης του ασφαλιστικου κινδυνου (δλδ της κλοπης) 10000Ε. Ομως εγω παω και πουλαω στον Χ την ασφαλεια και ετσι αν κλαπει το αυτοκινητο μου τα 1000Ε θα τα παρει ο Χ!) Επειδη δεν υπαρχει απολυτα φερεγγυα οικονομια ωστε να υπολογιζεται 0% επιτοκιο στο σκελος της φερεγγυοτητας συνηθως γινεται συγκριση με το επιτοκιο-ασφαλιστρο αξιοπιστων οικονομιων (εν προκειμενω με της Γερμανιας ως η πιο αξιοπιστη οικονομια στην ευρωζωνη κ με δεδομενο οτι εχουμε το ιδιο νομισμα με αυτην.)
Επομενως, ως spread οριζεται το περιθωριο κερδους των αγοραστων ομολογων, δηλαδη η διαφορα μεταξυ των ποσων που κοστισε η αποκτηση ομολογιας-των ποσων που παιρνουν πισω οταν ληξει η ομολογια.Ονομαζεται περιθωριο κ οχι απλα διαφορα διοτι το υψος του επιτοκιου διαμορφωνεται ιδιορρυθμα δινοντας απλως μια ταξη μεγεθους (πχ πεφτει ο πληθωρισμος ενω ταυτοχρονα η οικονομια γινεται πιο αναξιοπιστη επομενως δεν γνωριζουμε ποια ειναι η επιδραση των αλλαγων αυτων στο τελικο επιτοκιο, το οποιο ειναι πιθανο ειτε να ανεβει ειτε να κατεβει.)

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010

Περι τιτλου

Εν αμφιβολια κατα του συντακτη.Δικαιικη αρχη που διεπει την ερμηνεια των δικαιοπραξιων.Δηλαδη οι ασαφειες πρεπει να ερμηνευονται εις βαρος του συντακτη, αφου αυτος μπορουσε κ οφειλε να εκφραστει καλυτερα ενω συνηθως ο συντακτης ειναι αυτος που εχει αυξημενη διαπραγματευτικη ισχυ σε σχεση με τον αντισυμβαλλομενο και επιβαλλει πολλες φορες τους ορους του. Κλασσικοτερο παραδειγμα οι Γενικοι Οροι Συναλλαγων (ΓΟΣ) οπου ο ισχυροτερος αντισυμβαλλομενος (συνηθως καποιος χρηματοπιστωτικος φορεας) διαμορφωνει μονομερως τη συμβαση ως συμβαση προσχωρησης δηλαδη η μοναδικη δυνατοτητα που εχει ο ετερος αντισυμβαλλομενος ειναι μονο να προσχωρησει αποδεχομενος πληρως τους συγκεκριμενους ορους (take it or leave it-συμβαση οπως γλαφυρα αποτυπωνεται απο τους αγγλοσαξωνες).Προς αποκατασταση της ουσιαστικης ισοτητας των μερων ο Νομος εισαγει τη συγκεκριμενη αρχη ωστε οι εκαστοτε ισχυροι αντισυμβαλλομενοι ποριζομενοι ωφελεια απο τη συγκεκριμενη επιχειρηματικη πρακτικη να φερουν κ τον κινδυνο αυτης (ως προεκταση του δευτερου κριτηριου καταλογισμου -1ο η υπαιτιοτητα- την κατοχη κ οικονομικη εκμεταλλευση πηγων κινδυνου που διαπνεει εντονα τον Νομο περι προστασιας καταναλωτη 2251/94)
Mutatis mutandis αυτο ισχυει κ στον παραδοσιακο Τυπο οπου ο αναγνωστης δεν διαμορφωνει το περιεχομενο ενος αρθρου, απλα το αγοραζει ως εχει,σαν μια sui generis take it or leave it συμβαση, οπου ο συντακτης προστατευομενος απο αμεση κριτικη κ με την αιγλη που του προσδιδει μια εφημεριδα λειτουργει ως αυθεντια αυταρεσκα, νοιωθοντας παντοδυναμος, ανεγγιχτος, ασφαλης.
Αντιθετα η αρχη αυτη δεν βρισκει εφαρμογη οταν υπαρχει πραγματικη διαπραγματευση πριν την καταρτιση της σχετικης συμβασης, υπαρχει δηλαδη ισοτητα των οπλων για ολα τα συμβαλλομενα μερη. Νομικα αυτο απορρεει απο την θεμελιωδη αρχη της ελευθερης αναπτυξης της προσωπικοτητας (αρ 5Σ) αλλα και την εκφανση της στον Αστικο Κωδικα (αρ 361ΑΚ) ως ελευθερια της ιδιωτικης βουλησεως ή ελευθεριας των συμβασεων.
Σε ενα blog επομενως η αρχη αυτη τελικα δεν βρισκει εφαρμογη αφου η διαδραση ως συστατικο στοιχειο του διαδικτυου εν γενει δεν αφηνει περιθωρια για αυθεντιες κ θεσφατα,ο συντακτης του blog δεν απολαμβανει καποια προνομιακη μεταχειριση εναντι του αναγνωστη αφου ο τελευταιος εχει τη δυνατοτητα σχολιασμου,εχει δηλαδη διαπραγματευτικη ισχυ ιση με αυτη του συντακτη.
Για ποιο λογο τωρα μπηκε ως τιτλος του blog?
Γιατι μεσω της αρχης αυτης συνειδητοποιησα το φασισμο του κλασσικου τυπου και αντιληφθηκα το λογο για τον οποιο οι ανθρωποι δεν ζητουν τις εφημεριδες με το ονομα τους αλλα με το cd το οποιο εχουν..